We kennen allemaal het soort mensen dat het liefst hun hele leven bij dezelfde baas blijft werken, altijd naar dezelfde camping op vakantie gaat en vaste klant is bij een restaurant. Dit type mensen heeft vaak een grote behoefte aan zekerheid in hun leven en vaak een minder grote behoefte aan avontuur en onverwachte belevenissen.

In sommige gevallen kan de behoefte aan zekerheid echter doorslaan. Mensen vinden het dan zo erg om geen absolute zekerheid over de toekomst te hebben, dat ze er alles aan doen om toch die zekerheid te veroveren. Dat gedrag kan zo problematisch worden, dat het zich ontwikkeld tot een psychologische klachten die vaak met stress en angst te maken hebben. Omgaan met onzekerheid is dus een belangrijke vaardigheid als je ontspannen in het leven wilt staan.

Symptomen van onzekerheid

Mensen die een heel grote behoefte aan zekerheid hebben, vertonen vaak gedrag dat op den duur tegen hen gaat werken:

• Bevestiging zoeken van anderen. Door bijvoorbeeld dagelijks aan je partner te vragen of deze nog wel van je houdt.
• Uitstelgedrag: pas durven handelen als je absoluut zeker weet dat je het goede kunt doen.
• Piekeren: over wat er allemaal verkeerd kan gaan en nauwgezet alle mogelijke scenario’s afspelen in je hoofd zodat je goed voorbereid bent.
• Perfectionisme: alles goed proberen te doen zodat je nooit ergens op aangesproken kunt worden.

Het probleem van deze “oplossingen” is dat ze niet werken. Namelijk:

“Zekerheid bestaat niet in het leven”

Of zoals ze in de verenigde staten zeggen: het enige waar je in het leven zeker van bent is de dood en belasting betalen. Het is dus onmogelijk om af te komen van alle onzekerheid in je leven. Al het werk dat je verricht om hier toch voor te zorgen is in principe verspilde moeite.

Je kunt je energie beter steken in het omgaan met onzekerheid.

Dat is een oplossing die ook echt kan werken.

Omgaan met onzekerheid

Omgaan met  onzekerheid klinkt misschien makkelijker dan gedaan. Toch is er in onze ervaring wel degelijk vooruitgang te behalen in het omgaan met onzekerheid, mits je het systematisch aanpakt. Hieronder zetten we een kort stappenplan uiteen voor het omgaan met onzekerheid.

1: schrijf op wat je doet om onzekerheid te beteugelen: als je voldoet aan de eerdere beschrijving, ben je iemand die allerlei gedrag vertoont om je onzekerheid in bedwang te houden. Als je onzeker bent over je baangarantie, werk je bijvoorbeeld elke dag minimaal twee uur over om zeker te zijn dat je baas tevreden over je is. Schrijf alle situaties op waarin onzekerheid je er toe zet om bepaald gedrag te vertonen.

2: Experimenteer met het achterwege laten van het gedrag (of doe iets nieuws waarin er erg veel onzekerheid is): Als je elke dag overwerkt, zou je eens kunnen kijken of je een keertje om 17:00 naar huis kunt gaan. Als alternatief kun je je opzettelijk in een situatie begeven die erg onzeker is. Ga naar een feestje waar je weinig mensen kent of ga een sport doen die je nog nooit gedaan hebt.

3: Schrijf op wat er gebeurt: deze stap is erg belangrijk. Als je dit doet, zul je zien dat je in onzekere situaties toch prima kunt functioneren. Met andere woorden: je vaardigheid om met onzekerheid om te gaan is groter dan je zelf denkt.

Beter leren omgaan met onzekerheid?

Niet goed kunnen omgaan met onzekerheid is een symptoom van aandoeningen zoals piekerklachten (gegeneraliseerde angststoornis), stress en perfectionisme. Bovenstaande aanpak kun je met behulp van een psycholoog uitvoeren in een meer uitgebreide en gestructureerde vorm. Dit is uiteraard alleen noodzakelijk als je er erg last van hebt in het dagelijks leven.

Wil je ontdekken wat wij voor je kunnen betekenen? Neem dan gerust contact op voor een intakegesprek via onze contactpagina.