Binnen de psychologie is de slaapstoornis door een middel/medicatie een beetje een vreemde eend in de bijt. Je zou immers kunnen volhouden dat het geen psychologische stoornis is. Anderzijds is het belangrijk om deze stoornis wel in je achterhoofd te houden. Een slaaptraining helpt namelijk maar weinig als blijkt dat je medicatie je uit je slaap houdt.
De slaapstoornis door een middel/medicatie is betrekkelijk vanzelfsprekend. We beschrijven hieronder wat we hier precies mee bedoelen en wat je kunt doen om deze slaapstoornis te voorkomen of te genezen.
Wat is de slaapstoornis door een middel/medicatie?
Het is helder wat we precies verstaan onder deze slaapstoornis. Namelijk slaapproblemen die worden veroorzaakt door medicijnen of door alcohol of drugsgebruik. Toch is de diagnose nog betrekkelijk complex, omdat er een hoop overwogen moet worden.
Allereerst zijn er een aantal criteria waar je aan moet voldoen om gediagnosticeerd te worden met deze stoornis:
A. De slaap moet in ieder geval flink verstoord zijn.
B. Daarnaast moeten de slaapproblemen ontstaan zijn op het moment (of vlak na het moment) dat er begonnen is met de medicatie. Of het moet zo zijn dat de problemen zijn opgetreden nadat er gestopt is met het nemen van het middel. Van dit middel moet bovendien bekend zijn dat het soms slaapproblemen veroorzaakt. Hieraan zie je al dat je eigenlijk altijd bent aangewezen op een arts om gediagnosticeerd te worden met een slaapstoornis.
C. bovendien moet uitgesloten worden dat de slapeloosheid niet veroorzaakt wordt door een andere slaapstoornis. Ook hier is het lastig om zelf te diagnosticeren, omdat je meestal geen kennis hebt van alle mogelijke stoornissen.
D. Ook mag het niet zo zijn dat er sprake is van een delirium (een toestand die optreedt na een lange periode van alcoholgebruik).
E. tot slot moet de slapeloosheid het functioneren beperken. Anders spreken we niet van een officiële slaapstoornis.
Er zijn veel verschillende middelen en medicijnen die voor deze slaapstoornis kunnen zorgen. Denk aan alcohol, cafeïne, cannabis, cocaïn en amfetamine. Het maakt voor de diagnose niet uit welke er gekozen wordt.
Behandelen van deze slaapstoornis
Hoe kunnen we deze slaapstoornis nu behandelen?
Zoals je al gelezen hebt, kunnen slaapklachten optreden tijdens het afbouwen en tijdens het beginnen met medicatie of drank/drugs. De behandeling is daar dan ook van afhankelijk.
Als je last krijgt van slaapklachten op het moment dat je met een medicijn of met een middel begint zijn er meerdere oplossingen. Je kunt naar een ander middel zoeken natuurlijk, maar het is soms ook mogelijk om het middel op een ander moment van de dag te nemen. Daarnaast kun je er nog voor kiezen om een lagere dosis van het middel te nemen.
Wanneer je klachten krijgt tijdens het afbouwen van het middel, kies je er over het algemeen voor om het middel langzamer af te bouwen. Eventueel kun je tijdelijk slaapmedicatie gebruiken. Aangenomen dat je nu niet net aan het afbouwen bent van slaapmedicatie.
Over het algemeen zal hier geen psycholoog bij komen kijken. Pas als er psychologische problemen ontstaan omdat je slapeloosheidsklachten hebt (piekeren voor het slapengaan, bang zijn om te gaan slapen, etc.) kun je een psycholoog inschakelen om weer te herstellen van je slaapklachten.
