Skip to main content
search
0
overspannen en burnout

Je agenda stroomt over en terwijl je een vergadering binnenloopt had je eigenlijk ook nog op twee andere plekken moeten zijn. Daarnaast ligt er nog een stapel dossiers op je te wachten die bij voorkeur gisteren gelezen moeten zijn om nog maar te zwijgen over de niet aflatende stroom emails in je mailbox. Al met al heb je een gejaagd gevoel, is dat iets om je zorgen over te maken? Ben je ‘gewoon’ een beetje gestrest, of zijn dit de eerste tekenen van overspannenheid of zelfs een burnout?

In dit artikel bespreek ik de verschillen tussen stress, overspannen en burnout.

Wanneer spreek je van stress?

Bij stress is er eigenlijk niet zoveel ernstigs aan de hand met je lichaam. Als je gedurende korte tijd erg druk bent komt er in principe een ‘gewone’ stressreactie in je lichaam op gang. Deze stelt je in staat om gedurende een bepaalde periode extra goed te presteren.

Vaak worden periodes van stress weer afgewisseld met periodes van ontspanning, waardoor het lichaam kan herstellen van de stressreactie. Wanneer die fasen elkaar maar regelmatig blijven afwisselen is er in principe niet zoveel aan de hand.

Wanneer de stress aanhoudt kunnen er een paar milde lichamelijke symptomen ontstaan, zoals hoofdpijn. Ook dit is nog niet echt reden om je zorgen te maken.

Wanneer slaat dit over in overspannenheid?

Als de stress echter te lang aanhoudt en er zijn weinig momenten voor herstel, begint dit langzaam zijn tol te eisen voor je lichaam. Je raakt uitgeput en vermoeid en je merkt dat je taken niet meer zo goed kunt uitvoeren.

Het belangrijkste verschil tussen stress en overspannenheid is dat het bij stress vaak gaat om teveel. Je bent erg gefocust en actief, soms bijna hyperactief (hyper = bovenmatig of teveel). Daarnaast hebben mensen met veel stress vaak nog wel het vertrouwen dat ze zich weer beter voelen als ze alles weer onder controle hebben.

Bij overspannenheid en burnout gaat het vaak juist om te weinig. In plaats van hyperactiviteit is er juist een gebrek aan activiteit. Mensen voelen zich vaak oververmoeid en kunnen zich moeilijk focussen. Ook verliezen ze vaak het vertrouwen dat ze de situatie op den duur wel weer onder controle zullen krijgen.

Bij overspannenheid is er daarnaast sprake van meer lichamelijke klachten dan bij ‘gewone’ stress. Voorbeelden van deze lichamelijke klachten zijn:

  • vermoeidheid
  • hartkloppingen
  • hoofdpijn
  • spierspanning in nek en schouders
  • slapeloosheid
  • kortademigheid
  • hoge bloeddruk

Verschil tussen overspannen en burnout

Wanneer de bovenstaande klachten lange tijd aanhouden (langer dan zes maanden) spreek je over het algemeen van een burnout. Vaak is vermoeidheid daarbij de voornaamste lichamelijke klacht.

Overspannenheid wordt vaak veroorzaakt door een korte periode van hevige stress. Als je na die periode weer rust neemt, kan je over het algemeen vrij snel van overspannenheid herstellen. Een burnout krijg je niet zomaar door een korte stressvolle periode. Aan een burnout gaat vaak een lange periode van langdurige stress vooraf, waarbij de signalen van het lichaam structureel zijn genegeerd.

Van een burnout herstel je dan ook vaak niet zomaar door even een periode wat meer rust te nemen. Als je daarnaa weer aan het werk gaat, verval je vaak in je oude patronen waardoor een nieuwe burnout op de loer ligt. In dit artikel lees je meer over de behandeling van een burnout.

Lieke Groen

Lieke Groen studeert psychologie en filosofie. Ze schrijft over stress, burnout en de behandeling daarvan. Dit artikel is geredigeerd door een van onze psychologen.

Leave a Reply