Skip to main content
search
0

De afgelopen jaren heb ik veel mensen behandeld die last hadden van paniekaanvallen. Ik mag me bovendien een ervaringsdeskundige noemen, omdat ik er zelf ook last van heb gehad.

In dit artikel ga je ontdekken:

  • Hoe paniekaanvallen ontstaan
  • Hoe je lichaam je voor de gek houdt
  • Wat je kunt doen om van paniekaanvallen af te komen (+ praktische oefeningen!)
  • Wat je juist niet moet doen als je van je paniekaanvallen af wilt
  • Of jij een paniekstoornis hebt

Dit artikel volgt de GGZ-behandelrichtlijnen voor de behandeling van de paniekstoornis. Ik schrijf het op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten, mijn eigen ervaring met paniekaanvallen en mijn ervaring als behandelaar.

Wat zijn paniekaanvallen en hoe ontstaan ze

Mensen zijn vaak enorm angstig als ze een paniekaanval hebben gehad. Ze nemen het erg serieus. Dat kan ik me goed voorstellen, maar het is helemaal niet nodig. Paniekaanvallen zijn namelijk onschadelijk.

Aan de hand van mijn eigen verhaal ga je dit beter begrijpen.

paniekaanvallen bloed

Flauwvallen komt alleen voor bij angst voor bloed. Bij alle andere angsten is het zeer ongebruikelijk.

In 2009 viel ik op een dag ineens flauw. De eerste en de enige keer in mijn leven. Tijdens de pauze was een collega aan het vertellen over zijn knieoperatie. Ik voelde dat ik daar een beetje duizelig van werd. Toen ik opstond om weg te lopen, zakte ik plotseling in elkaar.

Mijn collega’s schrokken daar natuurlijk van en brachten me naar het ziekenhuis. Daar konden ze gelukkig niks vinden. Ik herinner me nog dat de verpleegkundige zei dat ik kerngezond was.

Blijkbaar was die uitspraak niet heel overtuigend voor me.

De volgende dag zat ik namelijk weer op kantoor en tijdens het eerste gesprek voelde ik me weer raar worden. Ik excuseerde me en liep de gesprekskamer uit om even op adem te komen. Was er dan toch iets aan de hand?

Die gedachte stond aan de basis van een lange periode waarin ik regelmatig ineens overvallen werd door een gevoel van plotseling opkomende paniek.

Gelukkig had ik een fijne club collega’s om me heen, die hun tips deelden om met deze paniekaanvallen om te gaan.

Ook kon ik de kennis gebruiken die ik opgedaan had tijdens mijn studie Psychologie. Tegenwoordig heb ik daardoor bijna nooit meer last van paniekaanvallen. De weinige momenten waarop er toch een aanval opkomt, kan ik het gewoon laten voor wat het is. Dan vertrekt het weer snel.

Als je straks het artikel gelezen hebt, begrijp je waarom ik paniekaanvallen kreeg en hoe mijn gedachten en mijn gedrag deze in stand hielden. Daarvoor is het belangrijk om te begrijpen wat een paniekaanval precies is.

Paniekaanval symptomen

Dat je een paniekaanval hebt, valt eigenlijk nauwelijks te missen. Het is namelijk het gevoel dat je hebt als je in grote paniek bent. Denk daarbij aan:

  • Benauwdheid, of het gevoel hebben dat je stikt
  • Zweten
  • Duizeligheid of wazig zien
  • Trillen of beven
  • Hartkloppingen
  • Tunnelvisie
  • Tintelingen in je handen of voeten
  • Misselijkheid

Bovenstaande symptomen zijn de lichamelijke symptomen van een paniekaanval. Er zijn ook mentale symptomen:

  • Het gevoel dat je dood gaat of dat er iets ergs gaat gebeuren
  • Een onwerkelijk gevoel, alsof je van een afstandje toekijkt naar je eigen leven
  • Bang zijn om door te draaien of gek te worden
  • Angst om de controle kwijt te raken

Een paniekaanval kan een minuut duren, maar soms ook een uur. Je zou kunnen zeggen dat de mentale symptomen van een paniekmoment een paniekaanval maken.

Iedereen is wel eens in paniek. Bijvoorbeeld als je schrikt door een auto-ongeluk. Dat is een hele gezonde reactie op een angstaanjagende gebeurtenis. Achteraf denk je dan niet snel: ‘wat was hier nu aan de hand?’

Op het moment dat het gevoel van paniek geen reactie is op iets bedreigends, gaan mensen zich vaak afvragen wat er gebeurt. Het antwoord dat je daar zelf op geeft, is vaak: ‘ik krijg een hartaanval!’ of ‘er gebeurt iets ergs!’ Die angstige gedachten veranderen een normaal gevoel van paniek in een allesoverheersende angst.

Als dit nog niet direct helemaal duidelijk is: geen zorgen. De komende hoofdstukken ga ik hier nog veel uitgebreider op in.

Wat zijn paniekaanvallen?

Om te begrijpen wat een paniekaanval is, moet je eerst iets weten over angst. Misschien heb je dit verhaal al eerder gehoord, maar het is belangrijk dat je dit helder hebt voor we verder gaan.

Stel eens voor dat je over straat loopt. Je ziet een willekeurig iemand met een pistool lopen. Hij ziet er ook niet bepaald fraai uit. Voel je dan angst? Waarschijnlijk wel. Op z’n minst een beetje. Maar wat is die angst nu eigenlijk?

Het gevoel van angst wordt veroorzaakt door je lichaam dat zich klaarmaakt om te vechten of te vluchten. De welbekende fight or flight modus. Dit is een manier om te overleven. Alle lichamelijke symptomen die hierboven beschreven staan, kun je verklaren uit de volgende lichamelijke reacties:

  • Een zwaardere ademhaling
  • Een snellere hartslag
  • Je gaat zweten
  • Misselijkheid
  • Je krijgt een duizelig gevoel

Alle symptomen van een paniekaanval zijn onderdeel van de normale lichamelijke reactie op paniek. Nu komt misschien wel de belangrijkste zin uit dit artikel:

Een paniekaanval is niets meer dan je lichaam dat in paniek raakt.

Deze zin is zo belangrijk omdat we nog nooit iemand in de praktijk hebben gehad die zei:

”ik zag laatst iemand op straat lopen. Die had een pistool in zijn handen en toen raakte ik enorm in paniek. Ik denk dat ik last heb van een paniekstoornis.”

Als dat namelijk gebeurt, begrijpt iedereen dat de persoon met het pistool de oorzaak is geweest van de paniek. We spreken pas van een paniekaanval wanneer je plotselinge paniekgevoelens krijgt, zonder dat daar een duidelijke aanleiding voor is. Op dat moment ga je denken dat je een hartaanval krijgt, dat je gek wordt of dat je iets ergs overkomt.

Een paniekaanval bestaat uit:

1. Paniekgevoelens
2. De overtuiging dat die gevoelens niet veroorzaakt worden door paniek, maar door iets veel ergers.

Daarom vind ik de bovenstaande zin ook zo belangrijk dat ik hem hier nogmaals ga herhalen:

Een paniekaanval is niets meer dan je lichaam dat in paniek raakt.

Als je een paniekaanval hebt, wordt je voor de gek gehouden door je eigen angst. Als je dat weet, is het veel gemakkelijker om met het gevoel om te gaan. En hoef je er ook veel minder bang van te worden.

Oorzaak paniekaanvallen

Waar komen paniekaanvallen dan vandaan? Wat zijn de oorzaken?

Als je dit artikel leest omdat je last hebt van paniekaanvallen, komen die waarschijnlijk plotseling opzetten. Bijvoorbeeld in de supermarkt, op je werk of in de bioscoop.

Waarom zou je lichaam dáár nu juist van in paniek raken?

Over het algemeen heeft dat te maken met een eerste ervaring die voor de paniekaanvallen zorgt. In mijn eigen geval was dat het flauwvallen. Hieronder beschrijf ik nog een casus uit de praktijk (ik heb de naam en de persoonskenmerken natuurlijk aangepast in verband met vertrouwelijkheid).

Casus Laurens

Laurens rookt bij een vriend voor het eerst wiet. Hij wordt er duizelig van en voelt zich misselijk. Hij moet overgeven en raakt in paniek omdat hij bang is dat hem iets ernstigs overkomt.

De ambulance wordt gebeld en die komt ook. Ze nemen hem niet mee, omdat er lichamelijk gezien niets ernstigs aan de hand is. De ambulanceverplegers raden hem aan om wat frisdrank te drinken. De suikers zullen er voor zorgen dat hij zich beter voelt. En inderdaad, dat heeft effect. Laurens voelt zich beter, maar is behoorlijk geschrokken van het voorval.

De dagen na het incident is Laurens op zijn hoede. Hij is bang dat zijn ‘bad trip’ (zoals hij het zelf noemt) blijvende sporen heeft achtergelaten. En dat hij zich weer zo vervelend gaat voelen.

Als hij een week later in het openbaar vervoer zit, wordt hij ineens enorm duizelig. Hij verlaat onmiddellijk de tram en het duurt wel een half uur totdat hij weer tot rust komt. Als hij zich weer iets beter voelt, belt hij zijn vriendin zodat zij hem naar huis kan brengen.

Drie factoren voor het ontstaan van paniekaanvallen

In de korte beschrijving hierboven zien we drie factoren die ervoor zorgen dat paniekklachten ontstaan:

1. Het eerste moment van een paniekaanval
Dit kan op allerlei manieren gebeuren. In mijn geval was dat het flauwvallen, maar je kunt ook misselijk worden nadat je iets verkeerds hebt gegeten. Waardoor je een paniekaanval krijgt.

Paniekaanvallen en stress
Het kan ook zijn dat paniekaanvallen ontstaan in een periode waarin je lange tijd gestrest bent. Aan het eind van dit artikel schrijf ik daar meer over.

2. Verhoogde oplettendheid door dat eerste moment
Na de vervelende ervaring, gaan mensen zichzelf constant in de gaten houden om te checken of ze weer een vervelend gevoel gaan krijgen.

Je zou kunnen zeggen dat die tweede stap de paniekaanval veroorzaakt. Om dat uit te leggen wil ik twee simpele vragen stellen:

  1. Heb je tijdens het lezen van dit artikel het gewicht van je tong in je mond gevoeld?
  2. Kun je dat gewicht voelen nu ik er naar gevraagd heb?

Waarschijnlijk was jij je niet bewust van het gewicht van je tong, maar nu je erover las kon je hem ineens wél voelen. Hiermee wil ik maar aangeven dat je vanzelf meer gaat voelen wanneer je er aandacht aan besteedt. Het is dus ook niet zo gek dat je vanzelf allerlei pijntjes en vreemde dingen gaat voelen als je er meer op gaat letten.

3. Angstgedachten die de paniek aanjagen
Het is geen groot probleem dat je de vage pijntjes in je lichaam wat vaker opmerkt. Maar mensen die net een paniekaanval hebben gehad, hebben allerlei gedachten bij die pijntjes. En daar gaat het vaak mis.

In het geval van Laurens is dat: ‘ik zit in de tram en ik voel mijn maag rommelen. Oh jee, daar gaan we weer, dit gaat verkeerd!’ Die gedachte zorgt ervoor dat hij in paniek raakt, waardoor het rare gevoel alleen maar erger wordt.

In een grafiek ziet dat er zo uit:

cirkel van paniekaanvallen

Ik noem dit de cirkel van paniek.

Kort samengevat:

Eerste episode
Je hebt een keer iets meegemaakt waar je een onplezierig gevoel van kreeg.

Normale dingen beter gaan voelen
Je gaat allerlei dingen voelen die je normaal ook al had, omdat je jouw lichaam nu beter in de gaten houdt.

Angstgedachten
Omdat je nu ineens allemaal nieuwe dingen voelt, ga je angstige gedachten krijgen: ‘is er dan toch wel iets aan de hand?’ Dit zorgt ervoor dat je een angstig gevoel krijgt.

Paniekaanval
Door de angst wordt het rare gevoel steeds erger. Waardoor je nog banger wordt, wat er weer voor zorgt dat je gevoel nog sterker wordt. Zo gaat het maar door. Uiteindelijk kan dat tot een paniekaanval leiden. Als die voorbij is, neem je jezelf voor dat je er nog beter op moet letten. Op dat moment wordt je steeds meer de gevangene van je eigen gedachten.

Een paniekaanval ontstaat dus als je jouw lichamelijke gevoelens verkeerd begrijpt. Dat kan ver gaan. Zo vertelde een cliënt dat hij na het hardlopen ging zitten en zich vervolgens zorgen maakte over zijn hart, die toch wel verdacht hard klopte. Pas tijdens de behandeling besefte hij dat dit normaal is als je net intensief gerend hebt.

Paniekstoornis (Volgens de DSM-5)

Als je zo nu en dan last hebt van een paniekaanval, hoeft dat nog niet te betekenen dat je een paniekstoornis hebt. Hier zijn bepaalde criteria (kenmerken) aan verbonden.

DSM criteria paniekstoornis

De DSM-5 is een handboek dat wordt gebruikt binnen de psychologie. Zo worden stoornissen begrijpelijker en inzichtelijker gemaakt.

Een belangrijk kenmerk van een paniekstoornis is dat de paniekaanvallen blijven terugkomen, zonder duidelijke reden. Daarnaast zijn er nog andere kenmerken:

  • Hartkloppingen
  • Zweten
  • Trillen of beven
  • Het gevoel dat je te weinig adem hebt
  • Een onaangenaam gevoel op je borst
  • Misselijkheid
  • Duizeligheid
  • Koude rillingen
  • Een verdoofd of tintelend gevoel
  • Het gevoel dat de wereld onwerkelijk is (derealisatie)
  • Vrees om de beheersing te verliezen
  • Angst om dood te gaan

Minstens één van de aanvallen heeft tot gevolg dat je minimaal een maand een van de volgende twee dingen doet:

  1. Bezorgdheid over het krijgen van nieuwe paniekaanvallen
  2. Het vermijden van situaties om ervoor te zorgen dat je geen paniekaanvallen krijgt

De paniekaanvallen worden niet veroorzaakt door drugs (of medicatie) en hebben ook geen lichamelijke oorzaak. Ze kunnen niet beter worden verklaard door andere mentale klachten.

Je ziet dat de beschrijving in de DSM overeenkomt met wat ik eerder besprak. Het is volgens de DSM pas mogelijk om van een stoornis te spreken wanneer je zorgen hebt over paniekaanvallen, en wanneer je situaties uit de weg gaat om paniekaanvallen te voorkomen.

Ervaar je geregeld minstens vier van de bovenstaande kenmerken? Dan raad ik je aan om er iets mee te gaan doen. Laat je het voor wat het is, dan ga je merken dat het steeds erger wordt.

Een paniekstoornis is over het algemeen goed te behandelen. Als je het een te grote stap vindt om naar de psycholoog te gaan, kun je ook onze “Training Geen Paniek” volgen. Deze training volg je vanaf jouw laptop of pc, met persoonlijke ondersteuning van een van onze psychologen. Lees er hier meer over.

Van je paniekaanvallen ‘genezen’

Ik zet hier ‘genezen’ met opzet tussen haakjes. Uiteindelijk is er namelijk niets om van te genezen. Je lichaam raakt wat vaker dan gemiddeld in paniek en dat kan vervelend aanvoelen. Toch is er weinig aan de hand, want je lichaam kan best wat paniek hebben.

Paniekaanvallen angst opzoeken

In sommige situaties zoeken we gevoelens van paniek zelfs op, zoals in deze foto uit een spookhuis bewijst.

Dat is een belangrijk punt. Mensen die bang zijn voor paniekaanvallen, willen daar vaak héél graag vanaf. Terwijl mensen die al wat verder in behandeling zijn, juist veel minder angst hebben voor hun paniekaanvallen. Het maakt deze laatste groep dan ook minder uit of ze nog lang last zullen hebben van hun paniekklachten.

Wil je van paniekaanvallen af, dan betekent dit dat je er nog een tijdje last van zult hebben. Wanneer je ergens bang voor bent, blijf je jouw lichaam continu in de gaten houden en angstige gedachten hebben.

Ik weet dat dit vrij tegenstrijdig klinkt. Als je nu veel last hebt van paniekaanvallen, is het moeilijk om te bedenken dat je er niet vanaf wilt komen. Daarom geef ik je hieronder een meer uitgebreide aanpak om paniekaanvallen te bestrijden, zodat je het hele proces stapje voor stapje aan kunt pakken.

  Tip 1: Het is niet handig om je paniekaanvallen al te serieus te nemen. Vermijden werkt op de korte termijn, maar maakt de problemen op lange termijn alleen maar erger. Het werkt veel beter om je angsten te confronteren. Alleen dan kun je leren dat er niets is om bang voor te zijn. 

Leren omgaan met paniek: het veranderen van je overtuigingen en gedrag

Als je van paniekaanvallen wilt genezen, moet je precies het tegenovergestelde doen van wat je intuïtief geneigd bent om te doen. Dit is best een eng proces, maar het werkt wel goed.

Om echt van je paniekaanvallen te genezen, kun je twee dingen doen: je gedachten veranderen en je gedrag veranderen. Meestal hangen die twee sterk samen.

Je gedrag veranderen
Zoals je hebt gezien, zijn de meeste mensen met paniekaanvallen geneigd om paniekaanvallen te voorkomen. Ik wil juist dat je ze opzoekt.

Ik begrijp het als je nu denkt: ‘waarom zou ik dat doen?’ Daarom wil ik je eraan herinneren dat een paniekaanval niets anders is dan de normale gevoelens van paniek die ieder bang persoon heeft. Er is dus niets om bang voor te zijn.

Dat kan ik je wel vertellen, maar je lichaam luistert niet zo goed. Je lichaam leert alleen maar door te doen. Door het te ervaren.

Als je bent zoals de meeste mensen die ik begeleid, ga je nu waarschijnlijk zeggen:

Ik begrijp je verhaal wel, maar mijn paniekaanvallen zijn echt anders dan die van anderen. Mijn paniekaanvallen zijn zo heftig en verschrikkelijk, dat kan nooit liggen aan normale angstgevoelens’.

Ik begrijp die reactie heel goed. Ik raad je dan ook zeker aan om eerst met je huisarts te overleggen.

Als je huisarts zegt dat er niets aan de hand is, is het misschien toch tijd om te beseffen dat je lichaam je voor de gek houdt. Geloof me: je bent niet de eerste die dit moet gaan inzien. En je zult ook niet de laatste zijn.

Je gedachten veranderen
Je gedachten zorgen ervoor dat je steeds weer paniekaanvallen krijgt. Dit kunnen gedachten zijn zoals: ‘dit is niet normaal’ of ‘ik kan dit niet aan’. Als je beter wilt leren omgaan met je paniekaanvallen, zullen deze gedachten moeten veranderen.

Het veranderen van je gedachten lukt het best door in de praktijk te oefenen. Misschien denk je dat jouw paniekaanvallen slecht zijn voor je hart. En dat je daardoor misschien zelfs hartproblemen krijgt.

Als je er nu voor gaat zorgen dat je heel vaak paniekaanvallen krijgt, ga je vanzelf merken dat je niet steeds hartaanvallen krijgt. Op den duur ga je zien dat hartaanvallen en paniekaanvallen niet zoveel met elkaar te maken hebben.

Daarnaast is het natuurlijk handig om goede informatie te krijgen. Ik hoop dat ik je met dit artikel al enigszins help. Voor de zekerheid benoem ik nog even een aantal garanties die je van mij krijgt:

  • Ik ben in al die jaren dat ik als psycholoog werk nog nooit iemand tegengekomen die gek is geworden van paniekaanvallen (en heb daar ook nog nooit over gehoord).
  • Flauwvallen in verband met een paniekaanval is praktisch gezien onmogelijk. Angst zorgt voor een hoge bloeddruk, terwijl je een lage bloeddruk nodig hebt om flauw te vallen.
  • Hartaanvallen en paniekaanvallen hebben niks met elkaar te maken. Langdurige stress vergroot de kans op hartaandoeningen, maar een paniekaanval is geen voorspeller van hartklachten.


Vier stappen bij een paniekaanval

Allemaal leuk en aardig, maar wat ga je nu precies doen als je een paniekaanval hebt? Bijvoorbeeld op je werk, wanneer je in de trein zit of in de supermarkt bent?

Heel kort samengevat is mijn advies: doe helemaal niets. Maar ik begrijp dat dit advies nog wat meer uitleg nodig heeft, dus dat zal ik bij deze doen.

Stap 1: Weet wat er aan de hand is
Je weet inmiddels dat een paniekaanval onschadelijk is, hoewel het nog steeds niet zo voelt. Het helpt wanneer je in je hoofd herhaalt wat je weet. Een mantra kan daarbij helpen. Dit zijn korte, opbouwende zinnen die mensen tegen zichzelf zeggen. Bijvoorbeeld: ‘mijn lichaam is bang, dat betekent niet dat ik ook bang moet zijn’.

Stap 2: Onderga het
Het is belangrijk dat je de paniekaanval neemt zoals hij komt. Alles wat je doet om de aanval te voorkomen, zal er voor zorgen dat hij alleen nog maar vaker (en heftiger) voorkomt. Een paniekaanval proberen te voorkomen noemen we ook wel vermijdingsgedrag. De meest duidelijke vorm van vermijdingsgedrag is natuurlijk weglopen voor de situatie, maar je kunt ook denken aan dieper adem gaan halen, iemand opbellen of je spieren aanspannen.

Stap 3: Concentreer je ergens anders op
Je lichaam kan heel raar aanvoelen tijdens een paniekaanval. Hoe meer aandacht je er aan besteedt, hoe vreemder het voelt. Door je op iets anders te concentreren, kun je het effect van een paniekaanval vaak flink minder maken. Je kunt bijvoorbeeld terugtellen van 100 tot 1. Daarnaast kun je je concentreren op datgene waar je toch al mee bezig was.

Stap 4: Blik terug
Veel mensen hebben enorm angstige herinneringen aan hun paniekaanvallen. Ze hebben de ervaring in hun hoofd opgeslagen als: ‘ik ben door het oog van de naald gekropen’. Daardoor willen ze vaak niet meer terugdenken aan de ervaring.
Als je na een paniekaanval nu eens terugkijkt op de situatie, blijkt vaak dat het allemaal best wel een beetje meeviel. Je bent er zonder kleerscheuren vanaf gekomen. Oké, het was een heel naar gevoel, maar je ging er niet aan dood.

Drie tips voor omgaan met paniekaanvallen (voor naasten)

Veel mensen die last hebben van paniekaanvallen, ervaren ook sociale problemen en druk van buitenaf. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met grote evenementen of feestjes. Zelfs een familie uitje kan al teveel worden. Hierdoor kun je in een sociaal isolement terechtkomen.

Voor partners, familie en vrienden kan de druk ook groot zijn. Je voelt je als partner of vriend(in) misschien verantwoordelijk, of raakt zelf ook snel angstig. Je voelt je misschien ver verwijderd van je partner, omdat je niet weet hoe je kunt helpen.

Daarom heb ik drie tips:

1. Blijf de controle houden
Als je partner of vriend(in) vaak de controle over zichzelf kwijtraakt, is het belangrijk om zelf stabiel te blijven. Hoe lastig het ook is. Want als jij ook in paniek raakt, is dat een nog groter probleem voor je relatie of vriendschap.

2. Verdiep je in paniekaanvallen
Voor buitenstaanders kan een paniekaanval lastig te begrijpen zijn. Het werkt daarom goed om je in te leven in de ander: wat gebeurt er vlak voor de paniekaanval? Wat voelt hij op dat moment? Dit doe je door in gesprek te gaan. Daarnaast is het handig om vooraf meer verdiepende informatie op te zoeken.

3. Weet dat jij het niet kunt oplossen
Hoe graag je het misschien ook wilt: jij kunt het probleem niet voor de ander oplossen. Advies geven werkt daarom ook niet. In plaats daarvan kun je beter steun geven door te luisteren. Uiteindelijk werkt een behandeling voor de paniekstoornis het beste.

Behandelmogelijkheden voor de paniekstoornis

Ik hoop dat je met behulp van dit artikel al wat beter met je paniekaanvallen om kunt gaan. Als dat nog niet het geval is, zijn er twee manieren om verdere hulp te zoeken.

Training Geen Paniek
Onze Training Geen Paniek helpt jou op een laagdrempelige manier omgaan met paniekklachten. Bij aanschaf van deze training krijg je toegang tot een digitale leeromgeving. Hier wordt je stap voor stap meegenomen in de behandeling van je paniekaanvallen. Daarnaast krijg je begeleiding door een van onze psychologen. Lees hier meer over deze training.

Hulp op maat
Soms is het nodig om een specifiek op maat gemaakte behandeling te krijgen. Bijvoorbeeld als je naast paniekaanvallen ook nog hypochondrie hebt, of richting een burn-out gaat. In dat geval kun je ook een afspraak inplannen met een van onze psychologen. Gemiddeld zijn er vijf tot acht gesprekken nodig.

Wil je contact over de mogelijkheden van een behandeling? Neem dan contact op via het formulier op de contactpagina.

Robert Haringsma

Robert Haringsma is psycholoog en onderzoeker. Hij schrijft over onderwerpen als stress, zelfvertrouwen, depressie en angst.

134 Comments

  • Joop schreef:

    Mooi en heldere tekst over paniekaanvallen. Luchtig geschreven en zeer begrijpelijk. Geeft mij een duidelijk gevoel dat paniekaanvallen echt niet het einde van de wereld is.

    • wendy schreef:

      Zo denk ik er ook over! Ben ergens ook wel blij te horen dat ik niet de enige ben met dit probleem. Het geeft me een beetje steun en moed, weten dat ik er niet alleen voor sta. Veel succes iedereen!

  • Robert Haringsma schreef:

    Dat is fijn om te horen Joop. Dat is namelijk precies mijn boodschap, paniekaanvallen zijn echt niet het eind van de wereld.

    • Sara schreef:

      Hi Robert,
      Ik zit momenteel ook op therapie, maar kom toch niet helemaal uit wat ik hieraan moet doen: Ik ga morgen op vakantie en heb altijd al vakantie stress gehad, ik moet perse mee op vakantie en hou er ook niet van alleen thuis te zijn. Ik ben heel bang dat ik een stress/ paniek aanval krijg in Frankrijk ik weet nooit goed wat ik er aan moet doen en wil er ook niemand mee lastig vallen. Ik vind het heel moeilijk om weg te zijn van mijn eigen huis en mijn eigen kamer. Ik ben nu al 3 weken over deze korte 5 daagse vakantie aan het stressen en weet niet wat ik er aan moet doen? Gaat zo’n aanval vanzelf weg? Kan het kwaad? Of blijf ik er de hele vakantie mee zitten?

      • Robert Haringsma schreef:

        Dag Sara,

        Ik zou in dit geval iedereen over je klachten vertellen die mee gaat. Niet als een klaagzang, maar gewoon als een feitelijke beschrijving van wat je af en toe hebt: “Mijn angstsysteem slaat af en toe nogal op hol en dan heb ik ineens echt het idee dat er iets ergs gaat gebeuren.” Verder kun je natuurlijk gewoon de tips uit het artikel volgen. Gewoon laten komen die aanvallen er kan niks gebeuren. Als je verdere hulp nodig hebt, kun je altijd onze training volgen: https://www.depsycholoog.nl/training-geen-paniek/

        Succes!

        Groeten,

        Robert

    • Wilco schreef:

      Beste Robert,

      Ik heb sinds een halfjaar last van paniekaanvallen en dat komt mede door hyperventilatie denk ik. Ik ben nu voor een halfjaar naar Nieuw-Zeeland maar dit vond ik waarschijnlijk toch te spannend. Ik heb ook enorme last van duizeligheid, alsof ik ‘van de trap naar beneden loop’. Wat is het juiste proces om dit tegen te gaan en wat kan ik het best doen om van al deze symptomen af te komen? En kom ik er überhaupt vanaf?

      • Robert Haringsma schreef:

        Dag Wilco,

        Hyperventilatie en paniekaanvallen zien we tegenwoordig als een en hetzelfde. Lees ook mijn stuk daarover: https://www.depsycholoog.nl/hyperventilatie/

        Je zou dus de tips uit dit stuk kunnen volgen. Als je er verder mee aan de slag wilt, raad ik van harte onze Training Geen Paniek aan. Daarin vind je een stap voor stap aanpak om je paniek/hyperventilatie klachten tegen te gaan.

        Daarmee kun je er goed van afkomen.

        Groeten,

        Robert

        • Fleur schreef:

          Hoi Robert,
          Ik ben een meisje van 15 jaar. Het is nu 02:54 uur in de nacht, ik heb 2 uur geleden hoogstwaarschijnlijk een paniekaanval gekregen. Ik had maanden hiervoor al vaak een gevoel alsof er wat ergs ging gebeuren, zenuwachtig voor niks… Het was een ontzettend naar gevoel, handen en voeten koud, benen trillen, ontzettende hartkloppingen, pijn op borst, sterretjes zien, klappertanden, droge mond en een zware tong. Vreselijk. Ik dacht dat ik dood ging, ik heb het hele internet afgezocht en alle hartziekten opgezocht; tot dat ik bij een artikel over paniekaanvallen kwam. Dit artikel van jou, Robert heeft me ontzettend geholpen, heel erg bedankt! Voor mensen/kinderen die hier mee zitten, in en uit ademen heeft bij mij geholpen, bel iemand, zoek afleiding, schrijf op: “Lieve… ik ga niet dood, ik hoef niet bang te zijn, er gebeurt niks. Nogmaals bedankt! Liefs Fleur

  • Mieke schreef:

    Ik zit al jaaaaren met dit probleem, mijn huisdokter neemt mij echt niet ernstig ! Al verschillende malen ben ik met spoed opgenomen, ben binnenste buiten gekeerd en vinden niks. Ik durf bijna niet buiten te komen, bang dat ik ergens een paniekaanval krijg. Ineens…. zonder enige aanleiding, een flits in men hersens en het is zover, soms ben ik er dagen niet goed van. Als ik al eens 3 dagen zonder paniekaanval ben, ben ik zo blij als een klein kind. Ik weet echt niet meer wat te doen, en zie het leven met momenten niet meer zitten . Ik denk dat ik echt heel veel hulp nodig heb, grtjs Mieke

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Mieke,

      Zoals je in het artikel kunt lezen, hoef je je geen zorgen te maken over het hebben van paniekaanvallen. Zeker niet als je huisarts uitgesloten heeft dat er iets medisch aan de hand is. Ik zou je dan ook vooral aanraden om er juist minder aan te doen en de aanvallen te nemen zoals ze komen. Een psycholoog kan je daar bij helpen.

    • mexy schreef:

      Ik snap je ik heb het zelfde kon ik maar 3 dagen zonder iedere hap die ik eet moet ik bij nadenken altijd het gevoel van geen lucht krijgen en toch is het zo makkelijk gezegt voor de mensen die het niet hebben kom op ga Door met je leven blijf niet zitten doe het nu maar je ziet dat het beter gaat ik geloof er geen zak van en ben ook in behandeling tot nu toe merk ik er geen kut van en zie ik het op dit moment ook gewoon niet meer zitten ik kom ook nooit buiten als het MOET anders vermijd ik alles en ergste is dat je weet dat je de mensen om je heen gelijk hebben maar je gewoon de kracht en besef niet hebt om erover heen te komen

      • Robert Haringsma schreef:

        Het kan absoluut vervelend voelen en je moet ergens de kracht vandaan halen om in actie te komen. Als je daar zelf niet uitkomt, raad ik je echt aan om goede begeleiding te zoeken want daar kun je absoluut goed mee geholpen zijn.

  • Michael schreef:

    Beste Robert,
    bedankt voor het heldere stuk. Ik zelf heb nu bijna 2 jaar last van paniekaanvallen, paniekstoornis. Verder heb ik inderdaad veel stress en zit ook al bijna 2 jaar thuis met een burn-out. In je stuk staat dat dit tot complicaties kan leiden. Kan je daar iets meer over vertellen? Ik heb reeds de cognitieve gedragstherapie gedaan en ook schematherapie, beiden bij de GGZ in Amstelveen. De cognitieve gedragstherapie heeft mij absoluut geholpen en ik kan eigenlijk iedereen aanraden dit eens te doen, of je last hebt van paniekaanvallen of niet. Echter, ofschoon de therapie mij geholpen heeft heb ik de laatste tijd weer bijna dagelijks last van paniekaanvallen, zo vermoeiend.
    Beste groet
    Michael

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Michael,

      Goed om te horen dat CGT zo goed geholpen heeft. Dat is onze ervaring ook. Ik vrees niet dat ik een magische oplossing voor je heb. Ik zou nog eens terugkijken in je aantekeningen en weer precies gaan doen wat toen geholpen heeft. Dat zou dan nu ook weer moeten helpen. En wellicht is het zo dat je toch weer wat teveel stress hebt? Dat kan er namelijk voor zorgen dat je gemakkelijker paniekaanvallen krijgt. Als je er echt niet uitkomt, is het echt de moeite waard om nog eens hulp te zoeken. Veel succes!

  • Afagh schreef:

    Wat fijn om dit tegen te komen! Ik ben heel dankbaar hiervoor! Het heeft veel helderheid gebracht!
    Dank!

  • Samantha schreef:

    Hi Robert,

    Dank je wel voor dit artikel! Ik ben wat gaan researchen omdat ik inderdaad last heb van hypochondrie, terugkerende paniek en veel stress. Ik ben hier overigens voor behandeld door een psycholoog een aantal maanden geleden. Het ging erg goed met mij door deze behandelingen, omdat ik een aantal handvatten nodig had om hiermee om te gaan. Vooral weten dat ik niet de enige ben of dat ik gek werd. Ik ben me heel erg bewust van deze symptomen, ik weet ook precies dat ik last heb van paniek en voorkom pleinvrees. Ik zoek het juist op, waardoor het beter ging. Nu helaas merk ik, dat ik een soort ‘terugval’ heb. Ik ben me zo bewust van mijn paniek dat ik nu elke dag op sta met een onwerkelijk gevoel. Ben ik wel op deze wereld? Gebeurd dit echt waar ik nu zit? Zo vervelend en ik weet ook niet hoe ik dit nu weer moet verslaan. Ik verlies mezelf in die gedachten, omdat ik er dus continu mee bezig ben. Dit artikel hebt me wel te beseffen dat ik niet gek word, of dat dit erg is. Dat is een gerustellende gedachte, wel maakt het me angstig en wil ik dit overwinnen. Heb jij een tip hoe ik dit kan aanpakken? Groet, Samantha

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Samantha,

      Alle antwoorden zitten eigenlijk al in je bericht. Depersonalisatie (dat is de technische term voor wat je beschrijft), komt veel voor bij paniekaanvallen. Je beschrijft al dat je er continue mee bezig bent en dat veroorzaakt (samen met je stress) de klachten. Probeer goed voor jezelf te zorgen, door goed te eten voldoende te sporten en niet teveel stress te zoeken. En wanneer je dan toch een aanval hebt, probeer je dan op het hier en nu te concentreren. Je zult zien dat het gevoel vanzelf weer weg gaat.

      Als dit niet lukt, schroom dan ook niet om weer je psycholoog op te zoeken. Of eventueel een andere psycholoog. Dit zijn nieuwe symptomen, dus er hoort dan vaak ook een nieuwe manier bij om er mee om te gaan.

      Succes!

      Robert

  • Samantha schreef:

    Hi Robert,

    Dank je wel voor je reactie! Fijn om te lezen dat het gevoel vanzelf weggaat, dat geeft me kracht om door te zetten en niet in deze paniek te blijven hangen. Ik probeer inderdaad goed voor mezelf te zorgen, zodat ik rustiger word/kan zijn wanneer ik een paniekaanval krijg en inderdaad geen stress heb. Soms is het beangstigend dat je ‘bang’ bent dat dit gevoel voor altijd blijft en dat het misschien nog erger kan worden waardoor je de werkelijkheid daadwerkelijk gaat verliezen. Heel gek hoe dit in een keer op kan zetten. Nu wil ik er graag vanaf komen! Nogmaals bedankt voor je reactie!

    Groet,
    Samantha

  • Remon schreef:

    Ik heb sinds kort ook paniekaanvallen, niet fijn kan ik je vertellen! Maar ik ga morgen naar een concert en maak mij er nu al druk om. Daarom ben ik juist bang dat het gaat gebeuren! Maar wat kan ik doen als het gebeurd?

  • Remon schreef:

    Ik heb sinds kort ook paniekaanvallen! Het onderdrukt heel je leven ineens.
    Maar zoals vanavond ga ik naar een concert, en ik voel nou al de spanning in mijn lichaam dat er iets gaat gebeuren. Maar ik wil toch graag gaan! Maar wat kan ik nou doen als ik het op voel komen?
    Groetjes, Remon

    • Robert Haringsma schreef:

      Helemaal niks Remon! Gewoon lekker laten komen die paniekaanval. Zoals je in het artikel hebt kunnen lezen is een paniekaanval alleen maar een angstig gevoel, niks meer en niks minder. Dat kan dus totaal geen kwaad. Hoe vaker je dat in de praktijk meemaakt, hoe sneller het went.

  • Carlien schreef:

    Beste Robert,

    Ik heb sinds een maand erg last van paniekaanvallen tijdens het in slaap vallen. Het begon toen ik me na een stressvolle dag opeens erg zorgen begon te maken over mijn hart in bed, omdat ik deze opeens hard voelde kloppen. Die nachten daarop kon ik het niet loslaten en is het uiteindelijk overgesprongen in erge paniekaanvallen ‘s nachts. Het lastige is dat ik inmiddels weet dat er niks met mijn hart aan de hand is, maar dat de paniekaanvallen nog steeds automatisch op komen zetten zodra ik bijna in slaap val. De tip om de paniekaanvallen te ondergaan bleek in mijn geval erg lastig, omdat ik heb gemerkt dat dit betekent dat ik dan de hele nacht niet slaap (van de ene paniekaanval in de andere rol), dan de volgende dag kapot ben en juist nog angstiger word voor de nacht. Heb je misschien specifieke tips voor mij? (Ik begin aankomende week mijn behandeling bij een psycholoog).
    Dankjewel!

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Carlien,

      Lastige kwestie. Ik vermoed dat je “ondergaan” wat anders opvat dan ik in eerste instantie bedoeld heb in het artikel. De uitdaging (en ik weet dat dit moeilijk is), is om de paniekaanvallen echt te verwelkomen en om ze zorgvuldig te onderzoeken. Dit met het idee dat je dan ontdekt dat ze eigenlijk weinig kwaad kunnen en ook geen vervelende gevolgen hebben. Als de aanval blijven komen, wijst dit er op dat je nog steeds waakzaam bent en er dus ook nog steeds bang voor bent.

      Daarnaast zou je wat oefeningen kunnen doen voor het slapen gaan waarin je met opzet paniekaanvallen oproept. Door bijvoorbeeld diep adem te halen voor het slapen gaan of heel intensief aan sport te doen. Dit kan helpen om de spanning er wat af te halen.

      Succes, ook met je behandeling straks.

      Met vriendelijke groet,

      Robert

  • Denise schreef:

    Ik heb al een lange tijd laat van paniekaanvallen. Het is ongeveer 3 jaar geleden begonnen, had een slechte relatie en dat was de reden van de eerste aanvallen. Ik heb dit toen allemaal redelijk onder controle gekregen. Nu 3 jaar verder en een nieuwe liefde beginnen de aanvallen weer. Ik snap alleen niet zo goed waardoor ze nu komen. Ik heb weinig stress en alles loopt eigenlijk goed met werk en privé en toch last hebben van de aanvallen. Het begon met de gedachte dat ik gek werd, ongeveer 4 weken geleden. kon de emoties die ik had niet goed plaatsen. Ik ben gelukkig en wat moest ik met dat gevoel? Kon niet omgaan met het gevoel van gelukkig zijn. Dat heb ik nu redelijk een plek kunnen geven en nu slaat het over in een onwerkelijk gevoel. En wat een vervelend gevoel is dat! 4 weken geleden ben ik ook langs geweest bij de dokter en hij schreef het af als een depressie terwijl de dokter er van op de hoogte was dat ik 3 jaar geleden ook hyperventilatie en paniekaanvallen had. Vond de diagnose depressie kort door de bocht en zeker met alle medicijnen die ik kreeg. Ik heb de medicijnen ook niet genomen omdat ik dan de gevoelens weg stop en dat is niet de oplossing. Ik weet dat ik de paniekaanvallen zelf creeer en dat ik nu in een cirkel terecht ben gekomen die ik moet doorbreken maar hoe? Ik doe alles wat ik altijd deed en ik loop er niet voor weg maar ik kan de cirkel niet doorbreken! En dat frustreert me, ik wil door met m’n leven! Kan het zijn dat de paniekaanvallen getriggerd zijn doordat ik nu rust heb en gelukkig ben? Of zou er toch meer spelen?

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Denise,

      Op basis van wat ik hier lees is het moeilijk voor me om hier wat zinnigs over te zeggen. Ik kan je alleen van harte aanraden om de hulp van een psycholoog in te schakelen. Deze kan beter inschatten dan je huisarts wat er speelt.

  • Hulya schreef:

    Inzicht is uitzicht. Door dit artikel heb ik uitzicht. Ik ben u zeer dankbaar, u hebt me uit het brand geholpen veel aanvallen door het verkoop en daarna kopen van een huis. Ik kan nergens van genieten alleen maar rampscenario’s wat allemaal mis kan gaan terwijl alles goed gaat ongelovelikk wat kost dat een energie.

  • Tamara schreef:

    Ik heb dit net gelezen omdat mijn vriend ontzettend veel last heeft van paniek en ik eigenlijk niet goed weet wat te doen ik ben veel te weten gekomen door dit artikel ben er ontzettend blij mee hoop nu alleen dat mijn vriend er ook wat aan heeft.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Tamara,

      Ik hoop het ook. We zien wel vaak dat alleen het lezen van een artikel niet voldoende is. Hij kan dan uiteraard bij ons terecht voor een behandeling.

      Met vriendelijke groet,

      Robert Haringsma

  • Madelaine schreef:

    Dankjewel voor dit mooie artikel. Je zou denken dat je na 11 jaar van paniekaanvallen best wel weet wat je overkomt en je het kan accepteren. Helaas is het de afgelopen weken weer ‘feest’ en dan is zo’n nuchter artikel echt heel prettig om te lezen.

  • Paultje schreef:

    Op zich heb ik geen problemen met de paniekaanvallen zelf, maar ben na die tijd vaak ontzettend moe. Moet dan echt rusten, slapen en vind dat heel vervelend. Tast echt kwaliteit van leven aan.
    Hopelijk raak ik er echt af. Nu al 3 keer paniekloos door de supermarkt gekomen.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Paultje,

      Meestal is dat een teken dat je je er toch tegen verzet. Die worsteling om je staande te houden tijdens een paniekaanval maakt vaak erg moe. Als je het gevecht meer achter je kunt laten en de paniekaanval echt over je heen kunt laten komen zul je waarschijnlijk merken dat het beter wordt.

      Los daarvan komen paniekaanvallen vaak voor bij mensen die al veel stress hebben, dus je kunt je afvragen of je uberhaupt al niet wat oververmoeid bent.

      Succes!

      Groeten,

      Robert

  • Daniël schreef:

    Hoe zit het met de vergoeding van jullie behandeling Robbert ? Ik heb wel een verwijsbrief en zit bij Menzis maar kan ik jullie inschakelen als gecontracteerde zorgaanbieder ?

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Daniel,

      Nee, dat kan niet, wij werken ongecontracteerd. Over het algemeen wordt dan 75% van de behandeling vergoed door je zorgverzekeraar. Als je een restitutiepolis afsluit (kan vandaag nog), krijg je wel het volledige bedrag vergoed.

      Groeten,

      Robert

  • Marleen schreef:

    Beste Robert,

    Wat een fijn artikel, goed te begrijpen taal, erg duidelijk.
    Sinds een relatief korte tijd ben ik ook bekend met paniekaanvallen.
    Het begon met hartkloppingen en hartoverslagen (in rust) waardoor ik dacht dat ik een hartaanval zou krijgen of andere hartproblemen. In augustus was het zo erg dat mijn man een ambulance heeft gebeld, ze konden lichamelijk niks vinden dus namen me niet mee. Ik was niet gerust dus later na verwijzing van de huisarts in het ziekenhuis na laten kijken. Conclusie: hart functioneert normaal. Sindsdien ging het beter.
    Tot gisteravond, oudjaarsavond, ik had de hele dag al een naar voorgevoel wat zich ‘s-avonds uiteindelijk voortzette in een paniekaanval. Hartkloppingen, overslaan, onrustig gevoel, gejaagd, pijn op de borst, bang om dood te gaan, bang om weer een ambulance te moeten bellen.
    Iets in me blijft zeggen dat ik tóch iets aan mijn hart mankeer, want de onderzoeken in het ziekenhuis waren momentopnames of ze zullen iets over het hoofd gezien hebben.
    Na het lezen van dit artikel heb ik besloten om hulp in te schakelen. Dank u wel.

    Marleen

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Marleen,

      Wat vervelend om te horen dat je er zoveel last van hebt en wat goed om te horen dat dit artikel je geholpen heeft om hulp in te schakelen. Veel succes!

      Met vriendelijke groet,

      Robert Haringsma

  • El schreef:

    Beste Robert,
    Helder artikel, bedankt.
    Ik ga zeker op zoek naar het boek!
    Kan het zo zijn dat je meer last van paniek aanvallen hebt wanneer je hormoon schommelingen hebt? Misschien raar, maar ik lijk er dan vatbaarder voor te zijn.
    Vrgr

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag El,

      Dat kan zeker. Eigenlijk alle omstandigheden die zorgen voor ongewone lichamelijke sensaties kunnen zorgen voor paniekaanvallen. Paniekaanvallen zijn immers niets meer en niets minder dat het bang worden van wat je in je lichaam waarneemt. Als daar meer gebeurd, bijvoorbeeld door stress, een griepje of grote inspanning, zul je ook sneller een paniekaanval krijgen.

      Groet,

      Robert

  • sandra schreef:

    volgens mij heb ik ook last van paniek aanvallen
    bij spannende gebeurtenise ga ik hyperventileren e erg trillen en beven
    nu ook dagelijks in de supermarkt

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Sandra,

      Dat zou prima kunnen. In het artikel staat waar je aan moet voldoen om “officeel” last te hebben van een paniekstoornis. Als daar sprake van is kun je contact opnemen met de huisarts of onze cursus beginnen.

    • Rick schreef:

      Het valt me op dat veel mensen (net als ik) het in de supermarkt krijgen. Heb nu zelf al een jaar of 16 last. vooral het moment dat de poortjes achter je dicht gaan en dus “niet meer terug kunt”. Vaak zijn de mensen om je heen ook vaak gehaast of in de stress. Misschien dat je daar ook iets van oppikt? Voor mij was het op een gegeven moment zo erg dat ik eigenlijk niet meer wilde leven. Zou nooit zelf een einde aan m’n leven maken, maar was op het punt van: “Mocht ik een keer een ongeluk krijgen, dan heb ik in ieder geval rust.” Ik weet nog dat ik dacht dat ik een hartaanval had en te moe was om me nog te verzetten. Dus ik keek naar m’n hart en zei tegen mezelf: “Nou, dan kap je er toch lekker mee!? voor mij hoeft het al niet meer!” Binnen een minuut was het helemaal weg omdat ik me dus overgaf. Ik wou dat ik dit toen gelezen had zodat ik niet op het punt van ‘levensmoe’ had hoeven komen. Maar ik kan dit alleen maar beamen: Geef je over! Laat maar komen, want je houd het toch niet tegen. Ik heb me jarenlang met hand en tand verzet, net zolang tot ik niet meer kon en wel op moest geven. Heb af en toe nog een beetje last maar het is nu makkelijker van me af te zetten.

      • Robert Haringsma schreef:

        Dag Rick,

        Mooi verhaal, bedankt daarvoor.

        Een client van me heeft wel eens gezegd: “Het lijkt me stug dat ik een supermarktgerelateerde hartafwijking heb.” Dat het specifiek in de supermarkt voor komt kan je dus ook helpen om in te zien dat je niets ernstigs hebt.

        De angst wordt over het algemeen veroorzaakt doordat je bang bent voor de reactie van anderen als je flauwvalt of iets dergelijks. Daarom komt het zo vaak voor dat je het in de supermarkt krijgt. Daar zijn immers heel veel mensen die het kunnen zien. Andere veelvoorkomende situaties zijn de tram en op je werk.

  • R. schreef:

    Wauw wat een goed stuk tekst! Ik heb nu inmiddels twee jaar last van paniekaanvallen. Soms wat meer als andere dagen. Ik heb veel gehad aan cognitieve gedragstherapie(CGT). Het is waar dat je uiteindelijk in een cirkel terecht komt en hier moeilijk uit kan komen. Ik raad iedereen ook zeker aan om er iets aan te doen.

    Wat ik graag wil zeggen Robert is dat ik het super fijn vindt dat je in dit artikel vaak zegt dat paniekaanvallen geen kwaad kunnen en je er vanaf kan komen. Dit stimuleerd mij om met mijn laatste loodjes van paniek aan de slag te gaan.

  • Elisa schreef:

    Beste Robert,

    Ik heb nu enkele maanden last van paniekaanvallen en herken mezelf in bepaalde stukken van jouw artikel. Waar ik alleen erg mee zit is de manier van “genezing” die omschreven wordt. Ik ben namelijk niet bang om een paniekaanval te krijgen.. het overkomt me gewoon. Ik sta er nooit bij stil van te voren en maak me er ook helemaal niet van te voren al druk om. Het duikt op op een willekeurig moment. De cirkel van paniek klinkt voor mij dus ook helemaal niet bekend. Ik vraag mij af wat ik nu kan doen!

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Elisa,

      Als zo’n paniekaanval “opduikt”, wordt je er dan wel bang voor? Als het antwoord daar ja op is, stap je daar de cirkel van paniek in. De angst wordt dan groter, het gevoel van paniek wordt groter enzovoort.

      De behandelmethode is dan ook precies hetzelfde als dat hij staat beschreven. Als je echt niet zelf uit de analyse komt, kun je het best een afspraak met een psycholoog maken. Die kan je hier goed mee helpen.

      Met vriendelijke groet,

      Robert Haringsma

      • Ali schreef:

        Hallo Robert,
        Ik heb vaak last van paniek aanvallen de eerste keer was ik naar het ziekenhuis gebracht. En toen ik trug naar huis ging kreeg ik een zakje. Dat bleek echt te helpen. en nu ik lig in bed gebeurt het zelfde en denk aan die tijd dat ik gebracht werd naar het zieken huis. Maar mijn vraag is bij mij is er last van dat ik let op mijn ademhalling en waneer het moelijk gaat slik ik in en heletijd mijn hard gaat sneller voor nieks. Kun je aub dat uitleggen. En traawens dat heeft geholpen die text ik ben blij dat er zo’n mensen bestaan.❤

        • Robert Haringsma schreef:

          Dag Ali,

          Je problemen zijn niet anders dan degene die hier boven beschreven staan. Je let op je ademhaling en gaat dan slikken uit angst dat er iets met die ademhaling verkeerd gaat. Daardoor maak je het echter alleen maar erger. Probeer eens om in die situaties 1 minuut niet te slikken, om te kijken wat voor resultaat dat heeft. En als dat lukt, probeer het dan eens 2 minuten enzovoort enzovoort. Totdat je merkt dat je ook zonder te slikken echt niks overkomt.

          Succes!

          Groeten,

          Robert

  • Esther schreef:

    Hallo Robert, al jaren heb ik last van paniekerige,vervelende situaties en vooral als ik (zonder m’n naaste familie) met vriendinnen nachtjes wegga. Ik krijg van tevoren al stressvolle momenten waardoor ik me ontzettend misselijk voel, het vliegt me aan. Tijdens de uitjes houdt dit soms geruime tijd/dagen aan. Ik word erg misselijk,krijg hartkloppingen en begin erg te zweten met een nat achterwerk als gevolg 🙁 en vooral ook tijdens eetmomenten. Tegen de tijd dat ik bijna weer richting huis ga,gaat het beter. Zou zo graag willen weten wat ik er aan kan doen zodat ik kan genieten (ook van de voorpret). Ik blijf met de uitjes meegaan,maar het voelt niet goed,kost veel energie. Ik wil het niet uit de weg gaan,de uitjes vermijden, maar het voelt zo niet goed,misselijk zijn is zo rot! Na cognitieve gedragstherapie en EDMR blijft dit maar voortduren… Groet Esther

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Esther,

      Moeilijke vraag. Het zou eigenlijk gewoon moeten lukken met cgt. Ik zou voor een second opinion gaan bij een therapeut die specifiek in angst is gespecialiseerd. De ene CGT-therapeut is namelijk de andere niet. Als je tijdens de intake zo precies mogelijk beschrijft wat je gedaan hebt, zou de therapeut al moeten kunnen aanwijzen waar het probleem zit. Op basis daarvan kun je dan beslissen om door te gaan of nog even verder te zoeken.

      Groeten,

      Robert

  • Esther schreef:

    Beste Robert,

    Wat een fijn, helder en goed geschreven artikel, ik heb het een aantal maanden geleden voor het eerst gelezen en telkens als ik weer wat meer last heb, lees ik het weer en denk het komt goed! En ik ben niet de enige die denkt dat ie gek wordt! Dat is ook altijd een grote geruststelling.
    Door een traumatische ervaring heb ik een tijdje echt een paniek stoornis gehad (niet meer buiten komen enz) dat is gelukkig al lang voorbij. Merk dat in drukke, lastige periodes de paniek af en toe nog terugkomt, het staartje zeg maar, ik heb het geaccepteerd zoals het is en probeer niet te gaan vermijden, het lezen van dit artikel helpt me daarbij!
    Gr. Esther

    • Robert Haringsma schreef:

      Graag gedaan! Het kan af en toe zeer lang duren voordat de paniekaanvallen stoppen, maar dat is op zich niet zo’n groot probleem. Je hebt pas een paniekstoornis als je allerlei acties gaat ondernemen om de paniekaanvallen te voorkomen. Met af en toe een paniekerig gevoel kun je oud worden.

      Veel succes!

  • Marloes schreef:

    Interessant artikel met duidelijke uitleg. Wat ik me nog afvroeg is of u ook tips heeft voor naasten. Mijn vriend heeft oa ook te maken met hypochondrie icm paniekaanvallen. Hij vraagt dan aan mij continu om bevestiging. Negeren, er juist wel op in gaan, geruststellen, geen van allen lijkt bij hem aan te komen en effect te hebben. Hoor het graag!

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Marloes,

      Dank voor je compliment. Wat je voor hem kunt doen is het aansturen op therapie. Als hij in behandeling is, snapt hij ook beter hoe jij hem kunt helpen.

      Verder zou ik je over het algemeen aanraden om samen iets af te spreken op het moment dat hij niet bang is, en hem daar aan herinneren op het moment dat hij wel angst heeft. Zodat je kunt zeggen: “Ik ga hier nu niet op in, want we weten beide dat hier de hypochondrie spreekt en hoe meer we daar op ingaan, hoe erger het wordt.”

      Succes!

  • Angelique schreef:

    Ook ik heb sinds september veel last van paniekaanvallen. Ik ben inmiddels in staat om ze te “handelen” waardoor ze niet meer groots worden.
    Ik heb geen hartkloppingen meer, wel het gevoel dat iemand mijn keel dicht knijpt en dat er iets in mijn keel zit, zweten en trillen, en duizelig. Het accepteren van angst was een groot probleem door de overtuiging dat angst zwakte betekend en ik teveel heb meegemaakt waar in ik niet bang mocht/kon zijn. Daardoor levert elke paniek aanval heel veel stress op, die vervolgens weer een nieuwe golf van paniek veroorzaakt. Nu denk ik erover om een natuurmiddel te slikken met de volgende ingredienten: Gaba, L-Theanine, Ashwagandha extract, Jujube extract, Magnolia extract capsule: HPMC, vulstof: cellulose, Bioperine. Niet om de paniek tegen te gaan, maar wel om mijn stress level te verminderen.
    Mijn verstand begrijpt namelijk precies wat er gebeurt, maar mijn lichaam luistert niet 🙂 en dat blijft in de paniekstand.
    Hou ik mezelf voor de gek? Of zou dit kunnen werken?

    Groetjes Angelique

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Angelique,

      In een behandeling raden we aan om eerst te werken aan het acceptatieproces en daarna pas aan het verminderen van je stress. Ik kan op basis van je bericht niet helemaal inschatten of j de aanvallen al helemaal accepteert.

      Desalniettemin kun je gerust proberen om wat minder stress te krijgen. Daarvoor werkt een lange wandeling en meditatie op zijn tijd ook prima. Van het middel dat je noemt heb ik nog nooit gehoord, dus daar kan ik echt niets over zeggen.

      Succes!

      groeten,

      Robert

      • Diana schreef:

        Beste Robert.

        Ik krijg sinds kort paniekaanvallen in de auto, de 1e keer dat het gebeurde was op de snelweg.
        Doodeng dat ik buiten bewust zijn zou gaan raken en ongeluk zou krijgen.
        Durf niet meer de snelweg op, heb het geprobeerd, maar raak dan weer volledig in paniek.
        Als er iemand naast me zit gaat het goed.
        Moet over de snelweg naar mn werk, word nu gebracht en gehaald.
        Heb jij tips voor mij hoe ik mezelf onder controle kan krijgen in de auto?

        Groet Diana

        • Robert Haringsma schreef:

          Dag Diana,

          Dat is een lastige. Je wit natuurlijk 100% zeker weten dat je niet buiten westen raakt op de snelweg.

          Ik zou je aanraden: doe een bezoekje aan de dokter. Als hij niets kan vinden is er weinig reden om aan te nemen dat je buiten bewustzijn zult raken in de auto.

          Daarnaast, volg een “reguliere” behandeling voor paniekaanvallen. Gericht dus op aanvallen buiten de auto. Ik denk dat je daarvan een hoop op kunt steken dat is te vertalen naar buiten de auto. Je kunt daarvoor ook onze training geen paniek volgen https://www.depsycholoog.nl/training-geen-paniek/.

          Uiteindelijk zal je jezelf moeten trainen om te accepteren dat een vervelend gevoel in de auto niet direct betekent dat je van je stokje gaat.

          Succes!

          Groeten,

          Robert

      • Angelique schreef:

        Hallo Robert,
        Hartelijk dank voor je antwoord. Acceptatie is een groot woord, ik begrijp nu hoe het werkt. Ik voel iets in mijn lichaam en daardoor wordt ik bang. Angst is not done geweest in mijn leven dus het eerste wat ik doe is me verzetten tegen de angst. De overtuiging dat angst zwak is maakt de paniek. Ik mag niet bang zijn. Inmiddels heb ik geaccepteerd dat deze angst niet iets is waar je op af kunt gaan. En dat deze angst geen zwakte betekend maar juist dat ik het mag laten zijn. Op het moment dat ik kon zeggen ok ik ben bang werden de paniek aanvallen minder. De lichamelijke klachten houden echter aan. Waardoor ik gestrest raak.
        De middelen die ik noemde zitten in een rustgevende pil die ik gevonden heb op een site voor natuurlijke producten.
        Ik heb steeds het gevoel dat ik moet vechten, en dat maakt volgens mij ook dat het niet weggaat. En dat is wat ik wil 🙂 dat het overgaat. Dus je ziet, ik ben meer bezig met hoe kom ik hier vanaf, dan met hoe kan ik hier het beste mee omgaan. Daar werk ik echter wel aan. Tips zijn van harte welkom.
        Groetjes Angelique

        • Robert Haringsma schreef:

          Je hebt het volgens mij al vrij helder. Het stopt inderdaad pas als het volgens jou niet meer zo nodig weg hoeft.

          Succes!

  • rowen schreef:

    Dank voor het heldere verhaal, ik kreeg na de crematie van mijn vader uit het niets een aanval op de snelweg midden op de brienenoordbrug ik kon er gelukkig snel af, ik winkels voelde ik mij eng worden en de roltrap werd ook een probleem. De psycholoog wilde mij aan de medicijnen dit zag ik niet zitten. NU 3 jaar later zit ik beter in mn vel, winkels, roltrap geen probeem, maar autorijden wel, benouwde kom gaat goed daar denk ik niet bij na, b wegen gaat goed , maar snelweg durf ik niet meer op, een paar keer geprobeerd maar het zweet breekt me uit, ik word duizelig en ik durf de confrontatie wel aan maar je zit wel op een snelweg. Hoe kom ik hier nu vanaf zonder ongelukken te maken of te veroorzaken.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dat is een ingewikkelde inderdaad. Zover ik weet is er geen ziekte bekend die benauwdheid die specifiek optreedt in de auto op de snelweg verklaard. Je mag er dus van uitgaan dat er echt niks gebeurd.

      Desalniettemin kun je er voor kiezen om het langzaam op te bouwen. Bijvoorbeeld eerst zelf aan het stuur met iemand ernaast op de snelweg, dan op een rustig moment alleen en tot slot dan in de spits.

  • Sharon schreef:

    Hoop dat dit gaat werken! Loop hier al 2/3 maanden mee, ben naar haptonoom heen gestuurd (wat mij absoluut niet helpt). Nu 3 weken op vakantie met mijn ouders kroatië, durf het huisje niet uit omdat ik bijna elke dag en voornamelijk in de avonden paniek heb, gevoel heb te stikken (extreem benauwd), duizelig te zijn en stekende hoofdpijn en wazig zien, gevoel alsof ik op dat moment niet wakker ben maar droom. Naar!! Hoop dat mij dit gaat helpen. Net nieuwe baan (werk in de zorg, dementerende ouderen) en wil mijn werk normaal kunnen uitvoeren ook! Ouders zijn radeloos..

    Ben erg benieuwd!

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Sharon,

      Ik hoop het voor je. Je kunt ook onze training aanschaffen, daar gaan we er nog veel uitgebreider op in. En als dat niet lukt, is het denk ik verstandig om een intakegesprek te plannen met een psycholoog.

      Succes!

  • Caroline schreef:

    Hoi,

    Blij dat ik hier al googelend terecht ben gekomen. Ik heb de laatste maanden heel veel stress en ik heb een paar keer een paniekaanval gehad. Mijn huisarts heeft mij geadviseerd om antidepressiva te gaan gebruiken. Daar voel ik helemaal niks voor, dat staat gelijk aan vermijden wat mij betreft. Of zijn er soms wel redenen om dit te gebruiken? Voor de duidelijkheid ; ik ben absoluut niet depressief en kamp echt alleen met stress en angst na vervelende gebeurtenis. Psychologische hulp start volgende week.

    Groet Caroline

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Caroline,

      Er zijn vast redenen te bedenken, maar ik heb ze nu niet paraat. Als je het uithoudt tot aan de behandeling, zou ik er niet aan beginnen. Als je nog een beetje paniekaanvallen hebt tijdens de behandeling is dat juist handig, dus daar hoef je je geen zorgen over te maken.

      Succes!

      Groeten,

      Robert

  • Henk.huskamp schreef:

    Heel goed artikel.super.loop zelf ook al drie jaar met vage lichamelijke klachten.maak me zorgen om de dingen die gebeuren.zoals maag.darm.en licht in het hoofd.heel vervelend.nu ik dit gelezen heb.hoop ik dat ik me rustig in me hoofd ken voelen….

  • John schreef:

    Hoi,

    Opvallend dat dit artikel precies het tegenovergestelde suggereert als remedie tegen paniekaanvallen van strategieën die elders worden genoemd. Bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen en ademhalingsoefeningen.

    Dat brengt me behoorlijk in verwarring. Ik zie dat je ook onderzoeker bent, Robert Haringsma. Kun je ook verwijzen naar onderzoek die deze zienswijze ondersteunt?

    Mijn interesse is niet in eerste instantie academisch- ik lijd zelf aan paniekaanvallen- maar nu deze adviezen rechtstreeks ingaan tegen adviezen van andere psychologen ga ik liever niet over een nacht ijs.

    Mijn eigen ervaring is dat mijn aanvallen zeker niet erger of frequenter zijn geworden sinds ik bepaalde oefeningen in mijn repertoire heb.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag John,

      Bedankt voor je bericht. Goede vraag. We werken bij ons in de praktijk met protocollaire behandelingen. Dit zijn behandelhandleidingen opgesteld in een samenwerking door verschillende onderzoekers en vervolgens is daar onderzoek naar gedaan. Dat is waar ik me hier op baseer.

      In deze protocollen wordt overigens ook gebruik gemaakt van ontspanningsoefeningen. Zoals ik het protocol lees dienen die er echter toe om er voor te zorgen dat paniekaanvallen minder vaak voorkomen, niet om ze tegen te gaan wanneer ze eenmaal de kop op steken. Dit is een nuance die veel psychologen over het hoofd zien.

      Het gaat nu wat ver om helemaal uit te leggen waarom dat is, in de training gaat Sven daar dieper op in.

      Groeten,

      Robert

      p.s. ik heb wat ervaring als onderzoeker, maar heb geen onderzoek gedaan naar paniek.

  • Madelon schreef:

    Wauw, dit is echt één van de beste artikelen die ik over paniekaanvallen heb gelezen. Ikzelf heb momenteel nog af en toe een aanval vanuit mijn burn out maar gelukkig gaat het beter. Wel merk ik dat ik me voor een bepaalde gebeurtenis, zoals een weekend weg of een concert me al enorm druk kan maken, bang om daar in paniek te raken. Het over me heen laten komen gaat al beter, maar ik heb nog steeds de neiging situaties te ontvluchten of geheel uit de weg te gaan. Het is ook super fijn om te lezen dat ik met mijn keuze geen medicatie te gebruiken goed zat. Ook echt een eye opener om geen ademhalingsoefeningen te doen. Deze kreeg ik vanuit mijn behandeling namelijk wél en die maakte het voor mijn gevoel inderdaad erger! Omdat je je probeert te verzetten of het probeert ‘op te lossen’. Ik zal, mocht er weer een aanval dreigen, de tips uit dit artikel echt uit proberen! Heel erg bedankt Robert

  • Jan schreef:

    Bij mij is paniekstoornis vast gesteld. Ik ben zo gefocust op mijn hartritme continu. En blijft daarom in rust ook hoog. Dat maakt mij weer nerveus en kan uitlokken tot paniek. Daar zou ik graag van af willen. Nog steeds denk ik klopt het wel de paniekstoornis, is het toch niet het hart. 2 x volledig onderzocht en daar kwam niets uit. Ik zal juichen als het over is

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Jan,

      Je verhaal komt aardig overeen met de informatie uit het artikel. Als je de stappen volgt, zou je een heel eind moeten komen. Succes!

      Groeten,

      Robert

  • Jan schreef:

    Hoi,

    Ik heb wel last van de aanvallen maar dan voornamelijk de angst om over mijn nek te gaan. Dit is wel maar in bepaalde situaties en heb dan ook last van de hyperventilatie. Is het mogelijk om over je nek te gaan door hyperventilatie?

    Jan

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Jan,

      Dat is ongetwijfeld mogelijk. Je zit dan echter wel in een vicieuze cirkel: je bent bang om over te geven en krijgt daarom paniekgevoelens. Door die paniekgevoelens ben je weer bang om over te geven etc.

      Moeilijke boodschap om te horen ongetwijfeld, maar ik zou je toch echt aanraden om te werken aan je angst voor het overgeven. Daar zit de winst.

      Succes!

      Robert

    • Cynthia Hofman schreef:

      Hoi Jan,

      Ik heb precies hetzelfde! Ik heb sinds kleins af aan al een fobie voor mensen die moeten overgeven. Ik kan me echter nooit een nare situatie herinneren waardoor dat is ontstaan. Zodra ik oud genoeg was om te beseffen wat overgeven eigenlijk was begon het. Als kind begon ik dan heel erg te huilen en wou weg rennen en tegenwoordig raak ik nogsteeds helemaam in paniek als iemand moet overgeven of zelfs al zegt dat diegene misselijk is. Laatste tijd ben ik door paniekerige klachten soms zelf ook bang om over te geven. Ik kots eigenlijk bijna nooit. Ben wel eens vaker misselijk maar tja op een of andere manier hou ik dat dan tegen waardoor ik niet perse hoef over te geven. Ik weet niet hoe hier mee om te gaan met deze fobie ga ik binnenkort mee bezig maar ik snap jou! Ik heb hetzelfde.

      Cynthia

      • Robert Haringsma schreef:

        Dag Cynthia,

        Emetofobie (zo noemen we de angst om over te geven) is iets anders dan het hebben van paniekaanvallen. Dat is goed om te weten, omdat je deze klachten namelijk ook anders behandelt. Wel echt een aanrader om behandeling te zoeken, want een fobie is over het algemeen heel snel te behandelen.

        Groeten,

        Robert Haringsma

  • Astrid schreef:

    Dag Robert,

    Fijn artikel en ook fijn om de reacties te lezen. 20 jaar geleden heb ik een insult gehad midden in de Hema. Het begon met duizeligheid en eindigde met 15 minuten later wakker worden terwijl een ambulancebroeder naast me zat. Dat was eng.

    Jarenlang heb ik nergens last van gehad, tot ik een paar jaar geleden in de supermarkt duizelig werd. Sinds die tijd komt het niet heel vaak, maar toch geregeld. Ik dacht er goed mee om te gaan. Afgelopen vrijdag had ik er weer één. Heel heftig en aangrijpend. Zo bang om flauw te vallen.

    Ja, ik heb last van stress, veel werkdruk en heb de laatste tijd slecht geslapen. Dus best duidelijk waar ik eerst maar eens iets aan moet doen. Maar nu vind ik het toch doodeng om boodschappen te gaan doen in mijn eentje. Ik ga het wel doen hoor, we moeten toch eten tenslotte. Maar fijn om even m’n verhalen te delen.

    Groeten,
    Astrid

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Astrid,

      Bedankt voor je bericht. Mooi voorbeeld van een situatie die paniekaanvallen kan veroorzaken. Een insult is natuurlijk vrij specifiek, maar 20 jaar geleden ben je er nog angstig voor. Zo gaat dat dus!

      Ik hoop dat je paniekaanvallen je wel aanzetten om eens naar je stressniveau en je slaaptekort te kijken. Als je die symptomen namelijk negeert zullen de aanvallen ook niet snel minder worden.

      Succes!

      Groeten,

      Robert

  • IGOR schreef:

    Super uitleg. Mijn vriendin heeft sindskort erg veel last van paniekaanvallen en ik denk dat ik haar nu een heel stuk beter begrijp. Morgen lees ik het nog eens door en gaan we met volle moed aan de slag. Bedankt

  • Hb schreef:

    Wat een geweldige artikel. ..dit artikel is al een stukje therapie. ..Bedankt Robert.
    Ik heb eindelijk hulp gezocht voor mijn angststoornis. Ik hoop dat ik en al mijn lotgenoten er ooit van af komen. Gr hb

  • Markus schreef:

    Hoi Robert,
    Goed artikel!
    Wat ik mij afvroeg is hoe het zit met de combinatie prikkelbare darm en paniekstoornis. Ik heb ook al jaren last van angst en agorafobie met daarnaast prikkelbare darm syndroom. Al blijft dat een vage diagnose. Vaak krijg ik aanvallen ( b.v. in de supermarkt maar ook soms thuis) die getriggerd worden door een opgezette buik en buikspanning. Dat geeft je simpelweg het gevoel niet normaal te kunnen doorademen ( wat ook echt wel zo is) met alle gevolgen van dien. Verkeerd ademen, spanning en uiteindelijk paniek/hyperventilatie. Nu is altijd weer de vraag….wat komt eerder. Of wat is nu het gevolg waarvan. Krijg ik die buikklachten door mijn paniek of paniek door die buikklachten. Is er daar meer over bekend of meer informatie te vinden over deze combinatie.
    Groet, Markus

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Markus,

      Ik neem aan dat je voor je prikkelbaredarm al in behandeling bent? Zo niet, dan zou ik je dat zeker aanraden.

      Wat dan overblijft zijn je paniekklachten. Ook als je reele darmklachten hebt, hoef je daar niet per se paniekaanvallen van de krijgen. Ik zou je aanraden om de volgende keer dat het gebeurd eens te proberen om je verzet op te geven en het te laten komen zoals het is. Vaak kun je dan pas merken dat de pijn en de angst vanzelf wel weer voorbij gaan. Een goede tip hierbij is om te proberen om het zo erg mogelijk te laten worden. Als je dat aandurft zul je al snel zien dat het niet meer erger kan worden.

      Succes!

  • Marieke schreef:

    Ik heb sinds 2 maanden ook paniek. Nu laat ik er eigenlijk niks meer om maar helaas gaat het ook nog niet weg. Ik weet dat je het aan moet gaan en dat doe ik ook maar toch blijft er angt voor angst. Als ik paniek heb zoek ik afleiding. Nu is er vanavond een leuk feestje in het dorp en ik denk nu al aan de paniek die ik zal krijgen. En dan denk ik nou en! Wat is het ergste dat mij kan gebeuren? Helemaal niks! Alleen maar paniek.. dus we gaan ook wel weer maar ik hoop dat ik snel het moment ervaar van geen paniek.. iedereen zegt paniek hou je lang last van er is geen wondermiddel en dat is prima als het mij maar niet meer belemmerd

    Je artikel is lekker nuchter. Geeft mij weer even een nieuwe frisse blik!
    Dank je wel

  • Ayman schreef:

    Hoi Robbert,
    Ik ben zo blij dat ik via google op deze pagina terecht ben gekomen , ik heb 2 maanden geleden een voedselvergiftiging gehad wat erna buikgriep opleverden ik had telkens de gedachten dat ik dood zou gaan aan een hartaanval omdat mijn hart heel erg hard klopten, dat duurde een week voor dat ik genezen was van de buikgriep, toen ik beter werd was ik steeds meer bewust van mijn lichaam dan heb ik het over de bovenkant van mijn lichaam mijn borst, ik let te veel op mijn hart of die wel goed klopt niet te snel niet te langzaam waardoor ik vaak een paniekaanval krijg en dan krampen voel bij mijn hart, ben een aantal keer naar de huis arts geweest doorverwezen naar het ziekenhuis maar mijn hart bleek gewoon in orde te zijn, blijvend met mijn gedachten dat er toch wel iets mis is met mijn hart. Nu ik dit artikel heb gelezen heb ik wat rust gevonden in mijn hoofd, dit artikel is een mini therapie maar dan online!!

    Dank u Robbert!!

  • Vonne schreef:

    nare ervaring tijdens fietsen gehad, door warmte en vocht tekort ,erg licht in het hoofd geworden . kon nog optijd stoppen maar viel gelijk met fiets en al om. Met fiets aan de hand erg onstabiel op de benen en licht in het hoofd naar huis gelopen . nog aantal dagen dizzy gevoel gehad.
    Nu inmiddels 3 weken geleden, heb ik nog steeds bij t lopen of op de fiets de angst om dat gevoel weer te krijgen, begrijp uit jouw informatie dat ik het door de angst zelf oproep. a.s. maanadag gesprek met de psycho.. ben benieuwd.

  • B schreef:

    Dank voor dit heldere artikel. Ik heb de laatste tijd vaker paniekaanvallen en vandaag, al aardig in paniek aan het raken, begon ik bang te worden voor de volgende aanval. Wist niet hoe het op te lossen en werd steeds banger. Van de weeromstuit ben gaan zoeken naar hoe om te gaan met een paniekaanval en al googlend hier beland. Geen moment te vroeg dus. Hier kan ik wat mee.

  • edwin schreef:

    Wat een mooi informatief stukje over paniekaanvallen. Ik ben het helemaal met je eens, vooral het stukje over het constant bevestigen van je angst, door actie te ondernemen.

  • Nicole schreef:

    Super artikel dit!!
    4 jaar geleden zijn bij mij de paniekaanvallen begonnen, Dit heeft 1 jaar geduurd waarin ik af en toe paniekaanvallen kreeg. Erna 2 jaar geen last van gehad.
    2 weken geleden overviel het me weer en kreeg een enorm onwerkelijk gevoel, nu dus 2 weken later, probeer ik weer zoveel mogelijk te doen, auto rijden, naar de winkel gaan, enz. Toch blijft dit onwerkelijk gevoel en heb ik dus vooral smorgens klamme handen en angst dat het niet meer weggaat. Dit artikel stelt mij wel enorm gerust!! Bedankt!

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Nicole,

      We noemen dit ook wel derealisatie, dit hoort ook bij paniekaanvallen. Net zo goed niets om je zorgen over te maken, vaak helpt het om je even te concentreren op je lichaam en dan wordt het meestal snel beter.

      Groeten,

      Robert

  • Wouter R. schreef:

    Beste Robert,
    Bedankt voor dit heldere artikel. Het helpt me om mijn situatie te begrijpen. Vorige week werd ik wakker met hyperventilatie. Ik wist niet wat ik meemaakte. Had het nooit eerder meegemaakt. Ik dacht dat ik dood ging of een hartaanval had. De huisarts gaf aan dat er lichamelijk niks aan de hand is (ik kom nog op herhaling voor de bloedtesten maar ik vermoed dat ik lichamelijk niets mankeer). Sinds die nacht met de hyperventilatie heb ik ‘s nachts paniekaanvallen (nu al een paar nachten achter elkaar). Die vervolgens ook hyperventilatie veroorzaken. Steeds als ik in slaap val word ik gelijk wakker met een paniekaanval/nachtmerrie. Ik probeer dan langzaam in en uit te ademen zodat de hyperventilatie verdwijnt. Maar dit helpt niet goed. Ik blijf angstig en slapen lukt niet (of ik word met een paniekaanval wakker). Begrijp ik nu goed dat ik tijdens een paniekaanval eigenlijk alleen moet proberen om me ergens anders op te concentreren en dat ademhalingsoefeningen eigenlijk vermijdingsgedrag is (dat lijkt tegenstrijdig aan wat ik elders lees)? Ik wil de online training geen paniek die je aanbiedt volgen. Is het ok om in de tussentijd kalmeringstabletten te gebruiken, ik ben eigenlijk de hele tijd onrustig en slaap niet.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Wouter,

      Volgens mij heb je het artikel goed begrepen. Gewoon laten komen die aanval en ik zou inderdaad de training volgen. (https://www.depsycholoog.nl/training-geen-paniek/)

      Groeten,

      Robert

      • Wouter R schreef:

        Dag Robert,

        De online cursus “Geen Paniek” is voor mij nu al (na 1 week) van grote waarde gebleken. Het heeft enorm geholpen en ik ben zeer opgelucht. Ik onderga de nachtelijke paniekaanvallen simpelweg gewoon (ik doe niks, blijf gewoon liggen en ga niet anders ademen). Ze worden daardoor steeds korter. Vannacht had ik er maar 1 en die was zeer kort. Ik ben er ook niet meer bang voor. Ik slik zelfs de angstmedicatie niet meer. Hartelijk dank voor je hulp! Ik waardeer het enorm.

        Wouter

  • Edwin schreef:

    Dank voor deze heldere uitleg. Mijn zoon van 21 heeft er last van en is er inmiddels voor onder behandeling. Ik was voor mezelf aan het zoeken hoe ik het beste hiermee om kan gaan en gelukkig blijk ik dit al te doen. Wat ik aan jouw heldere uitleg zo fijn vond , was dat ik deze uitleg niet alleen voor hem kan gebruiken maar ook voor mij en anderen in zijn directe omgeving.

    Je uitleg is ook zo herkenbaar omdat bijna alles wat jij erin zette naadloos past bij hetgeen hij mij vertelde…

    • Robert Haringsma schreef:

      Dank voor je reactie Edwin. Goed om te horen dat het ook helpt in de omgang met iemand met paniekklachten.

  • Julia schreef:

    Beste Robert,
    Ik ben 14 jaar, en ik kan erg slecht tegen bloed. Als ik er alleen al aan denk kan ik mezelf gek maken. Laatst zat ik in de les en ik wist dat er een plaatje van een infuus in het boek stond. Ik was er een beetje bang voor, maar ik keek toch maar naar het plaatje. Toen ik het plaatje zag, begon ik me steeds slechter te voelen. Ik kreeg een paniekaanval. Hier heb ik al meer dan een jaar geen last meer van gehad (ik heb het een paar keer eerder gehad). Ik probeerde op mijn ademhaling te letten, water te drinken, mezelf af te leiden door te tellen en te schrijven maar het hielp allemaal niet. Ik dacht dat ik er van af was, dus ik baal hier erg van. Binnenkort heb ik natuurlijk gewoon weer les en ik ben erg bang dat ik weer een paniekaanval krijg. Ik weet niet zo goed wat ik moet doen om paniekaanvallen tegen te gaan of om het te voorkomen. Ik heb de laatste tijd ook een beetje last van stress dus ik weet niet of dat er nog mee te maken heeft? Heeft u nog tips?

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Rianne,

      Bedankt voor je mail. Mijn complimenten dat je al zelf op zoek bent gegaan.

      Ik zou je aanraden om dit in ieder geval met je ouders te delen en hen het stuk ook te laten lezen. Misschien is het een goede om samen met hen ook de Training Geen Paniek te volgen.

      Verder zou ik vooral de tips uit het artikel aanhouden. Gewoon laten komen die paniekaanvallen, het is maar angst en er gebeurd uiteindelijk niks.

      Succes!

  • Jenna schreef:

    Hoi Robert,
    In januari een heftige paniekaanval gehad in de kerk. Vervolgens veel angst voor de kerk opgebouwd. Ben bewust blijven gaan, elke zondag, om vermijding te voorkomen. Ook naar een psycholoog gegaan, daar loop ik nog.
    Heb veel aan de exposure oefeningen etc., die ik daar leer. Vraagje aan je:
    Mijn vriend en ik hopen te gaan trouwen, eind dit jaar. Je voelt hem al aankomen: zie als een berg op tegen de ceremonie, en met name de kerkdienst. Het idee dat iedereen op je let, je niet zomaar weg kunt, beklemt me enorm (bijv, vooraan zitten, met iedereen achter je. Nu zit ik vaak achteraan in de kerk). Nu past de psycholoog hiervoor exposure flash forward toe, ik heb echter het idee dat dit niet werkt. Wat zou jij aanraden in deze situatie?
    Groetjes,
    Jenna

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Jenna,

      Ongeveer hetzelfde, maar daarnaast ook exposure in de praktijk. Dus juist wel op de eerste rij gaan zitten en als je dat aandurft met opzet een paar keer luidruchtig hoesten of met opzet een heel opvallend kledingstuk aandoen. Zo kun je wennen het idee dat iedereen naar je kijkt. Verder is het ook belangrijk om naar je overtuigingen te kijken. Waarom is het zo erg dat je niet weg kunt? Waar wil je naartoe dan tijdens je huwelijk?

      Veel succes!

      Groeten,

      Robert

  • Hilde schreef:

    Beste Robert,
    Mooi duidelijk artikel. Al vind ik het in de praktijk toch erg lastig. Ik heb vooral last van paniek als ik alleen ben. Alleen thuis of alleen onderweg met de auto. Mijn keel voelt dan erg dik en voel me benauwd. Ik adem ook verkeerd, misschien is mijn keel daar ook door geïrriteerd.. Als ik onder de mensen ben ontspan ik uiteindelijk. Hoe kan ik hier mee omgaan?

    Gr Hilde

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Hilde,

      Uit je klacht blijkt in ieder geval al duidelijk dat er lichamelijk niets mis is met je. Ik heb althans nog nooit gehoord van een aandoening die alleen speelt als je alleen bent. Duidelijk paniekgevoelens dus.

      Kunst is nu om deze gevoelens te laten komen en zelfs te proberen om te erger te maken als ze komen. Zo kun je ontdekken dat er niets is om bang voor te zijn. In de training word je uitgebreid door dit proces meegenomen: https://www.depsycholoog.nl/training-geen-paniek/

      Veel succes!

      Groeten,

      Robert

    • Hilde schreef:

      KDank Robert!
      Gek genoeg vertrouw ik mijn lichaam ook wel dat er niks aan de hand is, ben puur bang voor de angst symptomen. Heel lang geen last van gehad en nu voor het eerst moeder geworden en alles ligt in de hobbel.. Ik ben vooral vantevoren erg bang en zenuwachtig en zodra ik alleen ben valt het vaak mee. Toch blijft het aanwezig en mijd het ook door afspraken in te plannen of in ieder geval backup te hebben (buurvrouw is thuis of als het echt niet gaat kan ik die en die bellen). Wil gewoon rust en van mijn dochter genieten..

      • Robert Haringsma schreef:

        Ik gun je die rust van harte Hilde. Punt is alleen dat de weg naar een leven zonder angst, altijd door de angst gaat. Het is dus echt de moeite waard om niet te vermijden en de angstige situatie totaal aan te gaan. Je zult zien dat het dan echt meevalt. Veel succes!

  • Adrian schreef:

    Het fijnste wat ik hier lees en wat mijn psycholoog eigenlijk gelijk had moeten vertellen is ‘je wordt niet gek’. Dat is namelijk het gedeelte dat mij het meeste zorgen baarde. Ik was bang gek te worden, terwijl ik hier nog wel een vrouw en kind moet ‘onderhouden’. Ik kamp zelf nu 5 maanden met angst voor de paniekaanval denk ik. Het blijkt dat ik agorafobie heb en vandaar ook mijn angst om gek te worden. Het niet kunnen wegkomen indien ik dat wil, uit welke situatie dan ook. Ik merk zelf dat er in die maanden goede periodes en minder goede zijn. Ik merk ook dat omgevingsfactoren zoals hitte, een griepje of stress aan de basis kunnen staan van een nieuwe periode van angst voor een paniekaanval.
    Zelf heb ik ook het gevoel dat een paniekaanval een hormoon vrijmaakt in je lichaam, waardoor je dagen erna toch ook wat paniekeriger of somberder bent en een nieuwe paniekaanval op de loer ligt.

    Het lastigste van een paniekaanval ondergaan is dat jouw lichaam schreeuwt om te vluchten en daaronder rustig te blijven. Ik geloof jou direct als je zegt dat dit een onderdeel van de oplossing is. Ik moet van mijn psycholoog met mijn agorafobie zoveel mogelijk ook de situaties opzoeken die kunnen leiden tot een paniekaanval. Ik vind dit erg spannend om te doen, maar dat komt vooral omdat tijdens een paniekaanval je lichaam dus schreeuwt om te vluchten, maar wat als dat niet kan? Ik bedoel, ik kan in een file een paniekaanval krijgen met mijn agorafobie. Alles zegt dan in mij ga vluchten. Wat als ik daar ook daadwerkelijk de auto uitren? 🙂

    Maar goed… alles wat je hier schrijft klinkt meer dan logisch en ik vind dat je het heel fijn geschreven hebt, met een paar pakkende zinnen waar personen met een paniekaanval echt iets aan hebben. Ik doe nu aan mindfulness, ik probeer te ontspannen op een bankje in het park of op de heide. ik sport etc. Maar ik besef eigenlijk dat ik dit allemaal doe vanuit de angst voor opnieuw paniekaanvallen te krijgen en dat ik dus eigenlijk alleen maar aan het vermijden ben. Iets waar je door de jaren erg handig in wordt, want ik besefte laatst pas dat ik al tientallen jaren last heb van agorafobie, maar dat dit door de laatste serie paniekaanvallen pas duidelijker en erger geworden is. Daarvoor waren spannende situaties altijd netjes zoveel mogelijk ontweken 😉

    Als ik er na de vakantie nog erg veel last van heb neem ik zeker contact met je op. Door de manier waarop je schrijft weet ik in ieder geval dat het dan wel goed komt 😉

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Adrian,

      Goed dat het veel duidelijk maakt. Een half jaar is best lang voor een paniekstoornis, dus neem gerust contact op.

      Succes en fijne vakantie!

      Groeten,

      Robert Haringsma

  • feebee schreef:

    Ik kreeg vandaag in de file weer een paniek aanval ,ik ben nooit bang geweest dat ik iets ergs mankeerde ,maar dat de paniek zonder gevolgen weer afneemt daar ben ik het niet mee eens ,als ik eenmaal angstig ben kan het uren aanhouden ,in golven over je heenkomen ,en ik krijg accuut darmkrampen en of misselijk dus als je in een file vastzit is dat niet zonder gevolgen ,je kunt niet de auto uitrennen en een toilet opzoeken ,logisch dat je dan bang blijft toch?Zelfs als ik dan een toilet heb kunnen bereiken ,begint het daarna weer van voor af aan.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag feebee,

      Als je er tegen vecht, kan een paniekaanval heel lang blijven hangen. Als je hem gewoon zijn gang laat gaan (en zelfs nog een beetje probeert aan te wakkeren), zul je zien dat hij al snel stopt.

      Als je gaat oefenen is het misschien lastig om direct te gaan oefenen in je auto, omdat er daar natuurlijk vervelende consequenties kunnen zijn. Als je thuis eerst gaat oefenen met het opwekken van aanvallen, zul je echter op termijn ook durven oefenen in de auto.

      Succes!

      Groeten,

      Robert

  • Arenda schreef:

    Hoi,

    Ik heb reeds 15 jaar last
    Van paniek/angst…. jaren geleden beroepsgerelateerde ptss geconstateerd.
    Ik heb vele therapien gevolgd en weet wel wat ik moet doen en hoe ik er over moet nadenken…
    Weet je wat ik t lastigste vind…. de vermoeidheid!! Die ik ervoor en erna ernaar….
    Hier wat tips voor

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Arenda,

      Vaak is vermoeidheid een teken dat je nog erg aan het vechten bent tegen de paniekaanvallen.

      Als je er van overtuigd bent dat je dit niet doet, maar je paniekaanvallen blijven opkomen, is het de moeite waard om eens naar je algemene gezondheid te kijken. Meer sporten, beter eten, minder stress etc. kunnen allemaal bijdragen aan minder paniekaanvallen.

      Groeten,

      Robert

  • Rogan schreef:

    Fijne duidelijke uitleg. Ik weet inmiddels dat ik me paniekaanval moet ondergaan en dat zeg ik ook steeds als ik hem heb. Hij trekt dan uiteindelijk ook weg de ene keer sneller als de andere keer. Maar Het rare is dat ik hem alleen altijd krijg tijdens het autorijden en wanneer het donker is. Dan is dat toch wat moeilijker allemaal. Als ik me auto aan de kant zet geef ik toe voor me gevoel maar door door te rijden voelt het heel angstig. Hoe ga je hiermee om ?

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Rogan,

      Ja, autorijden is altijd een lastig, want als er dan toch iets gebeurd zijn de consequenties natuurlijk vervelend. Tegelijkertijd gebeurd er nooit wat toch?

      Uiteindelijk zul je hier dus toch doorheen moeten. Vaak is het handig om het stukje bij beetje wat op te bouwen. Dus eerst beginnen met een donker landweggetje op een slakkegang waar niet zoveel verkeerd kan gaan en dan langzaam opbouwen.

      Veel succes!

      Groeten,

      Robert

  • Jhon schreef:

    Beste Robert,

    Ten eerste, wat een fijne uitleg! Je merkt dat je het indd zelf hebt gehad..

    Ik ben nu op een fase dat ik de drukke plekken op ga zoeken en steeds verder ga, het ging best goed. Ik kreeg alleen laast een paniekaanval… terwijl dat een tijd geleden voor me was.. ik werd alleen duizelig en had moeite met ademhalen bij het opzoeken van drukke locaties.. maar laast voor het slapen voelde ik me beetje duizelig en ging ik me bloeddruk meten en het was 143/100.. het stond op rood en kreeg een paniekaanval(hyperventilatie) het ging gelukkig best snel weg! Niet zoals vroeger dat het best lang duurde.. alleen. Ik merk nu dat ik sinds die aanval heb gehad nu mijn lichaam weer helemaal op scherp staat… ik schrik weer van lichamelijk sensaties.. het lijkt dat ik weer vanaf 0 moet beginnen…

    Ik had verder een vraag, voor mij is onwetenheid vaak met dit proces wat mij juist bang maakt… ik merk dat ik weer snel duizelig wordt /druk op de borst krijg en moeite heb met ademhalen..dit komt denk ik doordat mijn bloeddruk omhoog gaat.. ik ga dan vaak naar mijn bloeddruk kijken en die is dan vaak hoger dan normaal.. is hoge bloeddruk van een paniekaanvaal schadelijk voor je lichaam? Soms heb ik het gevoel bij een aanval dat die dan extreem hoog is en mijn hersenen dat niet aan kunnen en hierdoor een beroerte krijg als ik te vaak hoge bloeddruk heb of te hoog… ik maak me vaak druk op mijn bloeddruk.. dat die te vaak hoog is..

  • Tom schreef:

    Wat een goed en duidelijk artikel!
    Ik heb zelf ook een zogeheten ‘bad trip’ gehad met aansluitend paniekaanvallen, dus ik kon me goed herkennen in de casus. De intensiteit van deze aanvallen wordt steeds minder, maar toch is er nog een stuk anticipatieangst (bijvoorbeeld voor afspraken/werkmeetings/terras). Tevens ben ik inmiddels ‘verslaafd’ geworden aan het opzoeken van mijn symptomen (als een desperate manier om erachter te komen wat nou precies de oorzaak is: ‘als ik weet wat het is, dan kan ik pas genezen’). Gemiddeld zit ik misschien wel drie uur per dag op Google. Hier probeer ik nu mee te stoppen. De angst in combinatie met het obsessief denken en opzoeken maakt het voor mij een lastig probleem waar ik sinds deze week hulp bij heb ingeschakeld. De psycholoog denkt aan ziekteangst. Hopelijk zal dat mij helpen; anders bel ik zeker even met jullie.
    PS: Elke tip is welkom.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Tom,

      Allemaal best wel typisch gedrag voor paniekaanvallen. Het verschil tussen hypochondrie en paniekaanvallen is best lastig om te maken, dus daar is je psycholoog vast beter toe in staat dan ik.

      Langzaam afbouwen van je zoekgedrag in tijd, zal moeten helpen. Je merkt dan vanzelf dat er niet zoveel verandert als je dat doet.

      Veel succes!

      Groeten,

      Robert

  • Hubert schreef:

    Hi,

    Hoe kan je duidelijk het verschil maken tussen agorafobie (i.c.m. sporadische paniekaanvallen) en sociale fobie. Ik heb angst voor momenten waarop ik niet weg kan, maar tegelijkertijd zijn al deze momenten ook sociale bezigheden, bijvoorbeeld een 1 op 1 gesprek, afspraken en dergelijke (ook angst voor autorijden, bioscopen, terrassen, bellen). Als je namelijk met iemand in gesprek bent, kan je ook niet gemakkelijk weg. Ik ben op dat soort momenten altijd bang om een paniekaanval te krijgen, aangezien dat nogal beschamend zou zijn (denk ik). Het is dus niet helemaal duidelijk voor mij (het is dus niet perse de angst voor het oordeel van anderen, maar eerder de angst voor een paniekaanval en juist daardoor het oordeel van anderen, in combinatie met het feit dat een paniekaanval heel oncomfortabel is). Ik heb heel erg de behoefte om het verschil te weten, zodat ik er effectief mee aan de slag kan gaan.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Hubert,

      Dat onderscheid is niet altijd heel helder te maken. Als de angst primair voor de paniekaanval is, zeggen we dat het een paniekstoornis is. Als de angst zich concentreert op wat de ander er van denkt, zeggen we dat het een sociale angststoornis is. Het komt echter regelmatig voor dat ze verweven met elkaar zijn.

      Beide klachten worden behandeld met cognitieve gedragstherapie, dus als je een psycholoog kiest die daar mee werkt, kom je er meestal wel uit.

      Succes!

      Groeten,

      Robert

  • Piet schreef:

    Hallo Robert,
    Ik heb al jaren last van hyperventilatie. Ik ben er bang voor. Geen idee waarom want op zich weet ik dat het geen kwaad kan maar Ja het voelt naar en ergens de gedachte stel dat.
    Bij punt 2 het ondergaan loop ik vast. Doordat ik dan dus zwaarder ga ademen en spieren aanspan. Nog tips hoe ik hiermee kan omgaan?

  • daan schreef:

    Een vriendin van mij heeft een zeer heftig verleden. Persoonlijk ben ik niet van taboe onderwerpen en al heel wat gehoord, maar dit is echt wel een van de heftigere verhalen over zwaar misbruik, stalking, vernedering etc. Ze heeft hiervoor en EMDR gehad die niet heeft geholpen en nu bezig met NET therapie. Het gaat haar moeizaam af door te weinig slaap, elke nacht wakker worden en praktisch geen slaap krijgen. Slaap medicatie gaat niet ivm haar medische status.
    Hiernaast heeft ze ernstige paniek aanvallen, waarbij het lijkt alsof ze van de ene in de andere paniek aanval terechtkomt. Nu weet ik dat ik het niet voor haar kan veranderen, en in paniek raken op zijn allermist. Maar heeft u tips wat ik zou kunnen doen als ik bij haar ben? Momenteel beperkt zich dat tot afleiden, en als ze uit de paniek is probeer ook ik positief te blijven en het gesprek er wel over aan te gaan, rationeel gezien weten we beide dat het geen kwaad kan, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan tijdens een paniek aanval waarbij nog weinig binnen komt.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Daan,

      Meestal kun je haar vooral steunen door bij haar te zijn en het uit te zitten. Wellicht is het een goed idee om de aanvallen te zien als oefeningen. Zo kun je elke keer weer bewijzen dat ze de aanvallen goed kan doorkomen. Dat heeft dan wellicht als effect dat ze er minder bang voor wordt.

      Succes!

      Groeten,

      Robert

  • Wendy schreef:

    Wat kun je doen tegen dat gevoel de hele tijd van een afstand naar jezelf kijken? Ik weet niet of ik dat nu zelf doe (en hoe stop ik dat dan?) of dat het een lichamelijk gevolg is van paniekaanvallen. Ik vind dat enorm eng, alsof ik mezelf niet meer ben.

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Wendy,

      Meestal gaat dat vanzelf weg naarmate je minder paniekklachten krijgt. In de training Geen Paniek: https://www.depsycholoog.nl/training-geen-paniek/ kun met een totaalaanpak aan de slag.

      • Nikki schreef:

        Beste Robert,
        Ik ben een meisje van 15 jaar bijna 16 en ik heb al een paar maanden last van paniek aanvallen.ik heb ze al een aantal keren gehad, maar mijn paniek is net als wat er in het artikel geschreven staat hartkloppingen bang zijn dat er iets met mijn hart is enzv ik ben ook bang om flauw te vallen terwijl dat nog nooit bij mij is gebeurd maar wel bij kinderen om mij heen. Als ik bvb van iemand hoor dat die ergens last van heeft dan ga ik ook gelijk denken “oh misschien heb ik er ook wel last van” ik weet dat ook dat een paniek aanval niet meer is dan angst die jezelf ontwikkeld maar toch blijft het niet leuk. Ik praat er voor over met mijn ouders maar toch moet ik de kracht hebben om boven op me angst te komen dus ik denk dat ik wel een afspraak ga maken bij een psycholoog. En u artikel was heel geruststellend om te lezen. Ik blijf sterk en doorzetten.

  • Wendy schreef:

    Beste Robert,

    Sinds 7 maanden heb ik een relatie met iemand die bekend is met paniekaanvallen, en hiervoor ook medicatie slikt.
    Ik bespeurde al een verandering in gedrag de afgelopen tijd, en nu heeft hij op dit moment een paniekaanval.

    Hij heeft al een behandelend psychiater en psycholoog, en ik kan als nieuwbakken partner niet anders dan proberen te steunen en vooral veel ruimte geven. Maar ergens komt de gedachte in mij op dat wellicht het aangaan van een nieuwe relatie (we zijn al wat ouder, jonge kinderen uit een eerdere relatie beiden wat het spannend maakt) wel eens de oorzaak zou kunnen zijn van deze nieuwe paniekaanval. En als dat zo is, moet ik me dan wellicht voorbereiden op een breuk, simpelweg omdat dit beter is voor zijn gezondheid?

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Wendy,

      Dat lijkt me niet nodig.

      Paniekaanvallen op zich hebben niet zoveel met je gezondheid te maken. Het kan goed zijn dat deze opspelen wanneer er wat meer stress is zoals ook in het artikel staat. Echter dat is geen reden om direct die stress te vermijden. Je partner kan ook proberen om wat beter met die stress om te leren gaan in samenspraak met zijn psychiater, bovendien verwacht ik dat die stress niet blijft naarmate de relatie langer duurt.

      Ik zou het dus even aankijken. Een paar paniekaanvallen meer of minder kan totaal geen kwaad.

      Groeten,

      Robert

  • Dennis schreef:

    Wat nou als je systeem zo ontregeld is dat wanneer je in de moeilijke of spannende situatie kom je dan last krijg van benauwdheid en door verkeerd koolzuur verhouding alles extra zwaar maakt? De kleinste dingen maken me al benauwd, zeker inspanning ook soms. Of als je teveel over je adem/benauwdheid denk, dat gaat zo snel, waardoor je dus al buiten adem ben voordat je een trap op moeten lopen of inspanning moet verrichten… Chronische hyperventilatie noemen ze het ook. Super vervelende aandoening, die ik zwaar vind om aan te pakken. Het gaat steeds beter, maar ben al een jaar bezig. Ik wil nu mijn conditie verbeteren maar dan zijn er altijd nog die stress triggers. Soms wel vermoeiend allemaal. De knop naar benauwdheid is snel gemaakt bij mij helaas. Herkent iemand dit nog meer?

    • Robert Haringsma schreef:

      Dag Dennis,

      In de psychologie gaan we er vanuit dat de hyperventilatie niet de oorzaak is van je klachten, maar “slechts” iets dat je gaat doen in je angst. Het heeft wat mij betreft niet de voorkeur om te gaan werken aan je ademhaling. Beter kijk je naar de onderliggende angst voor vervelende symptomen in je lichaam. De training Geen Paniek kan je daar bij helpen: https://www.depsycholoog.nl/training-geen-paniek/

  • Linn schreef:

    Wauw. De huisarts zei al wel dat het waarschijnlijk paniek aanvallen waren.. helemaal binnenstebuiten ben ik gekeerd. Bizar nu ik dit artikel lees. Gister voelde ik me onrustig en was eigenlijk aan het wachten tot de ellende begon. Toch weer gaan kijken online en toen kwam ik dit artikel tegen. Ben zelfs zonder meditatie te luisteren gaan slapen. Ik dacht kom maar want ik snap nu denk ik hoe de vork in de steel zit. Hoop dat ik het zo kan blijven relativeren.

Leave a Reply

Drie Bewezen Manieren Om Je Paniekaanvallen Onder Controle Te Krijgen

Weet wat je kunt doen als een paniekaanval zich aandient. Wees voorbereid en verminder je angst.

Vul je email in en download het ebook