Vandaag wil ik het hebben over de bovenstaande uitspraak: “verandering is de basis van elke behandeling”. Zo op het eerste gezicht lijkt dat een nogal voor de hand liggende uitspraak. Natuurlijk is het zo dat je moet veranderen als je een psychologische behandeling aangaat. Als je blijft zoals je bent, zul je immers ook net zo depressief en/of net zo angstig blijven als je bent.
Ik wil hier echter een specifiek punt maken. En dat is dat er bepaalde principe’s zijn die het ons mogelijk maken om te veranderen. Die principe’s zijn hetzelfde voor de behandeling van angst, depressie, stress of willekeurig welke andere psychologische klacht die je kunt verzinnen. Dat punt wil ik in dit artikel maken.
Wat doe ik eigenlijk?
De start van veel psychologische trajecten is redelijk overzichtelijk. Het bestaat meestal uit een stukje zelfreflectie. Als je bijvoorbeeld depressief bent, wordt je gevraagd om bij te houden wanneer je een neerslachtig gevoel hebt. Of er kan bijvoorbeeld gevraagd worden om elk uur een cijfer te geven aan je gevoel. Een één voor absoluut verschrikkelijk en een tien voor heel erg goed.
Met behulp van dergelijke methoden krijg je een inzicht in wat er aan de hand is. Hoe erg is die depressie nu eigenlijk? Daarnaast krijg je inzicht in je depressie. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als je bepaalde verbanden weet te leggen. Bijvoorbeeld: elke keer als ik ruzie heb gehad met mijn partner, ben ik daar nog een paar uur lang depressief van. Daarnaast kan het zo zijn dat je inzicht krijgt in wat je eigenlijk doet. Bijvoorbeeld: elke keer als ik depressief ben, begin ik te piekeren over mijn verleden en wat er toen allemaal mis is gegaan.
Op die manier geeft het monitoren van jezelf een goed inzicht in wat er aan de hand is.
Wat betekent dat?
Dat monitoren lijkt heel logisch (en dat is het ook), maar toch zit er een duidelijke filosofie achter over hoe behandeling werkt. We gaan er namelijk van uit dat mensen met een psychologische stoornis onbewust dingen doen die er voor zorgen dat ze die stoornis hebben. Mensen met een paniekstoornis gaan bijvoorbeeld angstige situaties uit de weg. En mensen met een depressie kiezen er bijvoorbeeld voor om thuis te blijven omdat ze zich niet goed voelen.
Wanneer we dat van onszelf zien, kunnen we er voor kiezen om dat gedrag te veranderen. En wanneer je gedrag verandert, zullen de psychologische klachten ook minder worden.
Dat betekent dus dat een behandeling niet zozeer gebeurd in de behandelkamer. Een psycholoog kan je een heleboel over je gedrag leren en bovendien suggesties geven hoe je dingen anders moet aanpakken. Uiteindelijk moet je die veranderingen in je leven echter zelf handen en voeten geven. Je moet de veranderingen met andere woorden zelf in de praktijk brengen.
Hoe doe je dat dan?
Een goede psycholoog zal je huiswerk meegeven. Het maken van dat huiswerk is belangrijk als je wilt dat de behandeling succesvol is. We kunnen een paar tips geven om er voor te zorgen dat je dit ook echt doet:
- Maak van de behandeling het belangrijkste traject in je leven. Deze focus zorgt er voor dat het doen van je huiswerk voorrang krijgt op andere zaken die ook op je agenda staan.
- Hou het probleem bij en hou de oplossing bij. Als je bijvoorbeeld regelmatig somber bent, zorg er dan voor dat je in kaart brengt hoe je je gedurende de dag voelt. Maar zorg er daarnaast voor dat je in kaart brengt wat je gedurende de dag doet om deze somberheid tegen te gaan.
- Maak het jezelf makkelijk. Als je hebt voorgenomen om dingen te gaan doe die je spannend vind, doe die dan aan het begin van de dag. De meeste mensen hebben dan meer energie en zullen zich gemakkelijker tot nieuwe dingen zetten.
Het belangrijkste is echter dat je dingen anders doet. Overleg vooral ook met je psycholoog als je hierbij problemen ondervindt.
