Alle vrouwen krijgen er ooit mee te maken: de overgang. Meestal gebeurt dit vanaf het veertigste jaar, maar het kan ook eerder zijn.
Een bekende klacht bij de overgang is dat vrouwen slechter slapen. Ze ontwikkelen daardoor slaapproblemen. In dit artikel lees je hoe deze overgangsklacht ontstaat en hoe je slaapproblemen tijdens de overgang kunt voorkomen.
Inhoudsopgave
Wat is de overgang?
Klachten bij de overgang
Waarom ontstaan slaapproblemen tijdens de overgang?
Vier tips bij slaapproblemen tijdens de overgang
Slaapproblemen tijdens de overgang behandelen
Digitale training ‘Natuurlijk slapen’
Persoonlijke behandeling
Wat is de overgang?
Veel vrouwen merken ongeveer na hun veertigste dat hun menstruatiepatroon verandert. Ze ervaren dat de menstruatie vaker uitblijft, langer of korter duurt en onregelmatiger wordt. Dit is een natuurlijke fase, wat onder invloed van hormonen bepaald wordt. Meestal duurt deze fase een aantal jaren. Dat noemen we de overgang.
De overgang moet niet verward worden met de menopauze. De menopauze kun je zien als het einde van de overgang: je hebt dan helemaal geen menstruatie meer.[1]
Klachten bij de overgang
Wanneer vrouwen gemiddeld vijftig jaar zijn, raakt de voorraad eicellen langzaam op. Daardoor verandert er ook een hoop in het lichaam. Zo daalt de productie van het vrouwelijk hormoon oestrogeen, wat verantwoordelijk is voor het vrijkomen van eicellen.
Bij de overgang kun je last hebben van een aantal klachten, zoals:[2]
- Opvliegers (het plotseling heet hebben)
- Nachtelijk zweten
- Slaapproblemen
- Vaginale droogheid en/of jeuk
- Stemmingswisselingen
Niet elke vrouw hoeft al deze klachten te hebben. De een ervaart veel klachten en de ander niet. Daarnaast kan de hevigheid en de duur van de klachten verschillen. Sommige vrouwen ervaren ook hoofdpijn, buikpijn of een toename van gewicht. Je kunt dus wel zeggen dat iedere vrouw de overgang op haar eigen manier beleeft.
Waarom ontstaan slaapproblemen tijdens de overgang?
Hieronder gaan we dieper in op slaapproblemen tijdens de overgang. Dat komt namelijk vrij vaak voor.
De slaapproblemen bestaan meestal uit:
- Moeilijk in slaap vallen
- Plotseling wakker worden
- Niet kunnen doorslapen
Deze slaapproblemen komen ook geregeld voor bij andere stoornissen en aandoeningen. Bij de overgang wordt het gezien als een van de bekendste klachten. Meestal ontstaan deze slaapproblemen door een van de volgende oorzaken:
1. Veranderingen in hormonen
Tijdens de overgang zijn onder andere oestrogeen en progesteron verantwoordelijk voor de hormonale schommelingen. Een vermindering van deze hormonen kan verschillende klachten geven, waaronder dus slaapproblemen. Hier is niet altijd iets aan te doen. Sommige vrouwen kiezen tijdelijk voor medicijnen met hormonen, zodat ze er minder van merken.
2. Nachtelijke zweetaanvallen
Nachtelijk zweten is een veelvoorkomende oorzaak van slaapproblemen tijdens de overgang. Je dekbed kan klam aanvoelen of je wordt badend in het zweet wakker. Hiervoor kun je een aantal maatregelen treffen, zoals een raam open laten, katoenen lakens en een koud washandje of coldpack (bij je voeteneind of onder je kussen).
3. Stress
Stress is een belangrijke reden voor slaapproblemen, maar het werkt ook andersom: door de slaapproblemen krijg je weer méér stress. Sommige vrouwen maken zich tijdens de overgang veel zorgen, of ervaren heftige emoties zoals angst en verdriet. Piekeren over je gezondheid, werk of gezin zorgt ervoor dat je maar moeilijk in slaap valt, waardoor de slaapproblemen erger kunnen worden.
4. Snurken
We horen wel eens dat vrouwen meer gaan snurken zodra ze in de overgang komen. Dit heeft met hormoonschommelingen te maken. Soms ligt de oorzaak bij stoornissen in de ademhaling, zoals slaapapneu.
Niet alle oorzaken van slaapproblemen hebben direct met de overgang te maken. Daarom is het altijd goed om bij twijfel eerst contact te zoeken met je huisarts.
Vier tips voor slaapproblemen tijdens de overgang
Er zijn een paar algemene tips die ervoor zorgen dat je beter in je vel zit. Je slaap wordt er dan vaak ook beter door. Deze tips zijn voor iedereen goed, ook als je geen of nauwelijks last hebt van overgangsklachten:
1. Let op met cafeïne, voeding en kruiden
Sommige vrouwen hebben meer last van opvliegers door het gebruik van koffie, alcohol, vlees, suiker, zuivel of kruidig eten. Ben je hier gevoelig voor? Probeer dan te minderen, of zelfs helemaal te stoppen. Dat vergroot de kans op een betere nachtrust.
2. Probeer een homeopathisch middel
Er bestaan homeopathische middelen en supplementen speciaal voor de overgang. Ze ondersteunen vaak bij typische overgangsklachten, waaronder opvliegers en slaapproblemen. Je kunt altijd proberen of dit bij jou werkt.
3. Plan ontspanningsmomenten in
Neem de tijd voor ontspanning. Probeer een yogales, maak een (avond)wandeling in de natuur of ga aan de slag met ademhalingsoefeningen. Je krijgt dan meer rust in je hoofd, waardoor je beter slaapt. In dit artikel lees je meer over verschillende ontspanningsoefeningen die je kunt doen.
4. Wees overdag zo veel mogelijk buiten
Lig je ‘s nachts vaak wakker? Dan heb je misschien behoefte aan meer zonlicht. Door overdag naar buiten te gaan, raakt je lichaam in een biologisch ritme. Pak bijvoorbeeld wat vaker de fiets of maak een ochtendwandelingetje. Dan heb je gelijk wat beweging te pakken, wat belangrijk is om overgangsklachten te verlichten.
Slaapproblemen tijdens de overgang behandelen
Slaapproblemen zijn altijd vervelend. Misschien merk je zelfs dat je gezondheid eronder lijdt. Je presteert minder, bent prikkelbaarder en vermoeider. Ook in het verkeer kan het voor gevaarlijke situaties zorgen, waaronder auto-ongelukken.
Bovendien kunnen slaapproblemen weer zorgen voor extra klachten. Uiteindelijk draait het dan niet meer alleen om de overgang, maar krijg je er nog een hoop gezondheidsproblemen bij. Dat wil je natuurlijk voorkomen. Daarom hebben we verschillende behandelmethoden:
Digitale training ‘Natuurlijk slapen’
Heb je last van slaapproblemen tijdens de overgang? Wordt je hierdoor belemmerd in jouw dagelijks leven? Onze digitale training ‘Natuurlijk slapen’ kan je helpen om dit patroon stap voor stap te doorbreken. In zes weken doorloop je een volledig programma op maat. Je kunt op ieder moment beginnen, waar je maar wilt.
Persoonlijke behandeling
Heb je meer behoefte aan persoonlijke begeleiding bij slaapproblemen? Onze psychologen staan voor je klaar. Samen met een psycholoog ga je werken aan het veranderen van je slaapgewoonten en overtuigingen. Dit noemen we ook wel cognitieve gedragstherapie. Na gemiddeld vier tot zes sessies merk je al verbetering.
Voor meer informatie of een afspraak, kun je via dit formulier contact met ons opnemen. Wij helpen je graag.
Bronnen:
[1] Thuisarts (2020). https://www.thuisarts.nl/overgang/ik-ben-in-overgang
[2] Isala (2020). https://www.isala.nl/patientenfolders/7442-overgangsklachten-menopauze/
